«Τριάντα πέντε χρόνια μετά το θάνατο του στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο, επιτέλους κάποιος θα δικαστεί στην Ισπανία σε σχέση με τα εγκλήματα που διεπράχθησαν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας και του εμφύλιου πολέμου.
Δυστυχώς, σε αυτή την περίπτωση, ο κατηγορούμενος είναι ο Μπαλτάσαρ Γκαρθόν, ο εισαγγελέας που επιχείρησε να ερευνήσει αυτά τα εγκλήματα». Φαίνεται ότι καμιά φορά πρέπει να επιστρατεύσει κανείς το κλασικό βρετανικό φλέγμα, όπως ο αρθρογράφος της «Guardian», Reed Brody, για να μη βγει από τα ρούχα του με όσα συμβαίνουν τελευταία στην Ισπανία.
Πριν από λίγες μέρες, ο Γκαρθόν, ο άνθρωπος που άνοιξε το δρόμο για την απονομή της διεθνούς δικαιοσύνης και έδωσε ελπίδα στα θύματα των δικτατοριών της Αργεντινής και της Χιλής, εμφανίστηκε πρώτη φορά ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ισπανίας ως κατηγορούμενος για υπέρβαση καθήκοντος! Αν τελικά κριθεί ένοχος, θα αποπεμφθεί για 20 χρόνια.
Ο «κατηγορούμενος» κάνει λόγο για «πολιτική δίωξη». Αφ' ενός, εντελώς «συμπτωματικά», βρίσκεται στο στόχαστρο της δικαιοσύνης ακριβώς την εποχή που ερευνά ένα εκτεταμένο σκάνδαλο διαφθοράς στους κόλπους του δεξιού Λαϊκού Κόμματος. Αφ' ετέρου -και αυτό είναι ίσως το χειρότερο- τόλμησε να διαταράξει την αμνησία που επιβλήθηκε κατά τη μεταπολίτευση.
Η απίστευτη δικαστική ιστορία, που ξεκίνησε πέρυσι, φαίνεται πως οδηγείται στη χειρότερη δυνατή κατάληξη. Δύο ακροδεξιές οργανώσεις ζήτησαν από το Ανώτατο Δικαστήριο την παραπομπή του Γκαρθόν για υπέρβαση καθήκοντος στην περίπτωση της έρευνας που είχε ξεκινήσει το 2008 πάνω στα εγκλήματα του φρανκισμού, παρακάμπτοντας το νόμο περί αμνηστίας. Παραδόξως, αυτός που έκανε δεκτή την αγωγή ήταν ένας σοσιαλιστής δικαστής, ο Λουσιάνο Βαρέλα, αγνοώντας την έφεση του Γκαρθόν και τις γνώμες έγκυρων νομομαθών, οι οποίοι απεδείκνυαν ότι ο εισαγγελέας δεν έκανε κατάχρηση εξουσίας.
Η υπόθεση Γκαρθόν διχάζει τον πολιτικό και δικαστικό κόσμο της Ισπανίας και προκαλεί διεθνή κατακραυγή, αλλά και ένα τεράστιο κίνημα συμπαράστασης. Στην Ισπανία, διανοούμενοι, καλλιτέχνες, συνδικαλιστές και χιλιάδες απλοί πολίτες οργανώνουν εκδηλώσεις υπέρ του διωκόμενου εισαγγελέα, επαναλαμβάνοντας εφτά δεκαετίες μετά τον εμφύλιο το αντιφασιστικό σύνθημα "Νο pasaran!" (Δεν θα περάσουν!)
«Τι πηγαίνει στραβά με τη δημοκρατία μας και οι διώκτες των εγκληματιών βρίσκονται οι ίδιοι κατηγορούμενοι;» Αυτό το ερώτημα βρίσκεται στα χείλη όλων. Την απάντηση δίνει ο Χόρχε Σεμπρούν, αυτή η μεγάλη μορφή της ισπανικής αριστεράς: «Η μεταπολίτευση απαίτησε τη λήθη. Υπερβολική λήθη».
Πράγματι, στην Ισπανία δεν έγινε ανατροπή της χούντας. Η αποκατάσταση της δημοκρατίας ήρθε σταδιακά μετά το θάνατο του δικτάτορα. Σε αντίθεση με την Ελλάδα ή άλλες χώρες που έζησαν παρόμοιες καταστάσεις, στην Ισπανία δεν έγινε ποτέ «αποχουντοποίηση». Αντίθετα, ένας νόμος του 1977 επέβαλε αμνηστία για τα εγκλήματα του φρανκισμού. Πολλοί δικαστές που ορκίστηκαν πίστη στο δικτάτορα παραμένουν στο σώμα, ενώ μέχρι πρότινος η Ισπανία ήταν γεμάτη δρόμους, μνημεία και σύμβολα που υμνούσαν τον Φράνκο και τους συνεργάτες του. Οσο για το σημερινό Λαϊκό Κόμμα, γεννήθηκε από τους «άστεγους» πλέον φιλοχουντικούς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου