Νέα εποχή, νέα διαδικτυακά ήθη
Σύμβολο της αλματώδους ανάπτυξης μιας μη θεσμοθετημένης πηγής πληροφόρησης, η ηλεκτρονική συμμετοχική εγκυκλοπαίδεια Βικιπαίδεια κατατάσσεται πρώτη μεταξύ όλων των προτιμήσεων στις μηχανές αναζήτησης. Ο τρόπος λειτουργίας της, αν και δεν είναι αψεγάδιαστος, στηρίζεται σε κανόνες πολύ πιο περίπλοκους από όσο μπορούμε να φανταστούμε.
Τα σύγχρονα online σχέδια καταρτίζονται με πρωτοποριακό τρόπο. Ο κώδικας (1) και οι πληροφορίες παράγονται ανεξάρτητα από τα συνήθη κυκλώματα των κρατικών και εμπορικών φορέων. Στα blogs και τα wikis (2), οι συμμετέχοντες χαίρουν σεβασμού και αναλαμβάνουν ευθύνες ανεξάρτητα από την επαγγελματική ταυτότητά τους. Ο σεβασμός απορρέει εξ ολοκλήρου από την εργασία που προσφέρουν. Στη Βικιπαίδεια (3), τη δωρεάν εγκυκλοπαίδεια που συντάσσεται από τους χρήστες της, οι συντάκτες κατατάσσονται με βάση τον αριθμό των καταχωρίσεών τους ή τον τύπο των άρθρων πάνω στα οποία έχουν εργαστεί.
«Wiki» σημαίνει «γρήγορος» στα χαβανέζικα. Η βασική αρχή ενός «wiki» είναι ότι οποιοσδήποτε μπορεί να δημιουργήσει μια σελίδα στον ιστότοπο, τροποποιώντας μια ήδη υπάρχουσα ή αλλάζοντας την οργάνωση του ιστότοπου.
Οι συντάκτες που εγγράφονται, ακόμα κι αν χρησιμοποιούν ψευδώνυμο, μπορούν να στήσουν μια προσωπική σελίδα, κάνοντας απογραφή των εργασιών τους αλλά και των εκφράσεων εκτίμησης που έλαβαν από τους συνεργάτες τους. Μπορούν, επίσης, να παρακολουθούν τις τροποποιήσεις που γίνονται στα άρθρα που τους ενδιαφέρουν, καταρτίζοντας μια λίστα παρακολούθησης (watch list).
Το μοντέλο ανάπτυξης της Βικιπαίδειας, που ο ισραηλινός καθηγητής Δικαίου Γιοσάι Μπένκλερ βάφτισε «συλλογική παραγωγή από ισότιμους χρήστες» (peer production), απαιτεί μεγάλη αυτονομία των συμμετεχόντων.
Είναι αλήθεια ότι ορισμένοι διακινδυνεύουν να εξαπατηθούν ή να εξαπατήσουν άλλους ανθρώπους, αναφορικά με τις πραγματικές τους δεξιότητες. Ωστόσο, ο Μπένκλερ εκτιμά ότι ο έλεγχος που γίνεται από ισότιμους χρήστες ή ο στατιστικός μέσος όρος (εφόσον ο αριθμός συμμετεχόντων είναι αρκετά αυξημένος) αρκούν ώστε να ρυθμίσουν τις ψευδείς αυτοαξιολογήσεις (4).
Βασισμένη στην επικοινωνία ίσου προς ίσο, η μαζική παραγωγή αντιτίθεται στην απομονωμένη θέση του ειδικού. Ο ιδρυτής της Βικιπαίδειας, Τζίμι Γουέιλς, ανακοίνωσε τον Ιούνιο του 2008 ότι μια ανοιχτή εγκυκλοπαίδεια απαιτεί «απίστευτη ακρίβεια σκέψης», επειδή, «σε αντίθεση με τους "προστατευμένους" συντάκτες μιας κλασικής εγκυκλοπαίδειας με συγκεκριμένα λήμματα», οι άνθρωποι που εργάζονται πάνω σε ανοιχτά προγράμματα είναι εντελώς εκτεθειμένοι «στην αμφισβήτηση εάν χρησιμοποιήσουν σαθρά επιχειρήματα ή εφόσον στηρίξουν τα συμπεράσματά τους επάνω σε εσφαλμένες πηγές» (5).
Η σοφία των πολλών
Με άλλα λόγια, στη Βικιπαίδεια η εξειδίκευση δεν αφορά πλέον ένα «πρόσωπο» αλλά μια «διαδικασία», μέσα από τη συγκέντρωση πολλαπλών προσωπικών απόψεων, μέσα από τη «σοφία του πλήθους». Το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται, λοιπόν, στη συμμετοχή. Και προκειμένου να εξασφαλιστεί μαζικά και με συνεχή ροή, πρέπει πάση θυσία η «βικιπαιδική» εμπειρία να είναι διασκεδαστική και άμεση, εδραιωμένη στην αρχή: «Μπορείτε να εκδώσετε τη σελίδα αυτή αμέσως».
Το πλεονέκτημα του συγκεκριμένου μοντέλου ανάπτυξης είναι ότι τα σχέδια βελτιώνονται πολύ γρήγορα. Η «σοφία του πλήθους» υπονοεί ότι όσο ο αριθμός των ατόμων που κάνουν καταχωρίσεις αυξάνεται τόσο καλύτερη είναι και η ποιότητα των άρθρων. Το αξίωμα αυτό έχει επαληθευτεί εμπειρικά: μια αναφορά που γίνεται για ένα άρθρο της Βικιπαίδειας στα μέσα ενημέρωσης προκαλεί την προσοχή και η ποιότητα βελτιώνεται (6).
Ενα επίσημο κριτήριο προκειμένου να οριστεί ποια θέματα αξίζουν να εμφανίζονται στην εγκυκλοπαίδεια αυτή είναι η «σπουδαιότητα». Το παράδειγμα των επικοινωνιολόγων μιλάει από μόνο του.
Ο Τζέισον Μίτελ, καθηγητής στο Κολέγιο Μίντλμπουρι, γίνεται λήμμα στη Βικιπαίδεια και προσπαθεί, ανεπιτυχώς, να «σβηστεί» επειδή θεωρεί ότι «δεν είναι αρκετά σπουδαίος»! Για ποιο λόγο ο Μίτελ και ο Αλεξάντερ Χαλαβέις (καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κινίπιακ) γίνονται αντικείμενο μιας σελίδας στη Βικιπαίδεια, ενώ άλλοι αμερικανοί πανεπιστημιακοί, πολυγραφότατοι και αντικειμενικά πιο διαπρεπείς, δεν εμφανίζονται σε αυτήν;
Σύμφωνα με τον Χαλαβέις, δύο λόγοι εξηγούν την παρουσία του στη Βικιπαίδεια: Πρώτα απ' όλα, η παρέμβασή του στο Wikimania, την ετήσια διάσκεψη της Βικιπαίδειας, το 2006 και αργότερα όταν προσπάθησε να εισάγει ψευδείς πληροφορίες σε δεκατρία άρθρα της Βικιπαίδειας, προκειμένου να ανακαλύψει πόσος χρόνος θα απαιτούνταν προκειμένου αυτά να διορθωθούν (7).
Επομένως, η καταχώριση στην εγκυκλοπαίδεια φαίνεται να εξαρτάται από κριτήρια το δίχως άλλο υποκειμενικά. Ο Μίτελ συμφωνεί ως προς αυτό: Η σπουδαιότητα είναι μια αξία πολύ πιο σχετική από αυτό που θεωρούν οι χρήστες της Βικιπαίδειας, επειδή είναι εξ ολοκλήρου εξαρτημένη «από τη γνώμη και την κρίση ενός συντάκτη, κυρίως για περιθωριακές σελίδες, όπως η δική μου», υποστηρίζει. Αρκετοί, άλλωστε, είναι οι δυστυχείς συντάκτες που είδαν την εργασία τους να διαγράφεται εξαιτίας του αδυσώπητου χαρακτηρισμού: «Απουσία σπουδαιότητας».
Εκτός από το ζήτημα της καταχώρισης άρθρων προβάλλουν και οι συγκρούσεις των απόψεων, οι οποίες κλονίζουν το σχέδιο. Το τάε κβον ντο είναι μια πολεμική τέχνη αυθεντικά κορεάτικη ή ένα απόσταγμα γιαπωνέζικων πολεμικών τεχνών; Η Τουρκία ανήκει στην Ευρώπη ή στην Ανατολή;
Τα ερωτήματα αυτά, και πολλά ακόμα, απαιτούν καιρό μέχρι να ξεκαθαριστούν, κάποιες φορές ακόμα και χρόνια. Επομένως, οι χρήστες της Βικιπαίδειας δεσμεύονται στο να σέβονται ένα ευρύ φάσμα «δημοκρατικών» διαδικασιών και κανόνων ευγενείας.
Με την πλειονότητα των πρωταγωνιστών ανώνυμη, μόνον η ποιότητα των επιχειρημάτων υποτίθεται ότι υπερισχύει. Εντούτοις, μπορούμε να υποθέσουμε ότι και άλλοι παράγοντες διαδραματίζουν έναν διόλου ευκαταφρόνητο ρόλο.
Επικίνδυνη ανωνυμία
Σαφέστατα, οι πιο δυνατοί χρήστες της Βικιπαίδειας ή αυτοί που μεταχειρίζονται άριστα την αργκό και τις διαδικασίες της είναι εκείνοι που υπερισχύουν, αποθαρρύνοντας τους αντιπάλους τους. Επιπλέον, παρά τη δεοντολογία του προγράμματος η οποία επιβάλλει την ισότητα, φαίνεται ότι ορισμένοι συντάκτες επικαλούνται δεξιότητες ή εξωτερικούς τίτλους.
Η άοκνη δραστηριότητα του χρήστη Ες-Τζέι τού επέτρεψε την πρόσβαση σε όλες, περίπου, τις βαθμίδες ευθύνης που υπάρχουν μέσα στη Βικιπαίδεια. Εχαιρε τέτοιας εκτίμησης, που η έγκυρη επιθεώρηση «The New Yorker» πήρε συνέντευξη από αυτόν στο αφιέρωμα που έκανε στην εγκυκλοπαίδεια. Του προτάθηκε, επίσης, η θέση του διευθυντή κοινότητας (community manager) ή του ρυθμιστή στους κόλπους της Wikia, ενός οργανισμού κερδοσκοπικού χαρακτήρα που ξεκίνησε από τον Τζίμι Γουέιλς το 2004.
Η προσφορά αυτή ήταν μοιραία: το βιογραφικό σημείωμα που ο Ες-Τζέι συμπεριέλαβε στη Wikia δεν είχε απολύτως τίποτα κοινό με το προφίλ που παρουσιάστηκε στους χρήστες της Βικιπαίδειας ή στους αναγνώστες του «The New Yorker». Στην πραγματικότητα, όπως φαινόταν, δεν επρόκειτο για έναν καθηγητή Θρησκευτικών Σπουδών με διδακτορικούς τίτλους στο Δίκαιο και τη Φιλοσοφία, αλλά για έναν νεαρό άνδρα ηλικίας 24 ετών, ο οποίος δεν διέθετε καν πτυχίο.
Ο Ες-Τζέι, ωστόσο, είχε χρησιμοποιήσει πολύ συχνά τα διπλώματά του για να κερδίσει την παρτίδα τη στιγμή της σύγκρουσης. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης για τη χρήση του όρου «imprimatur» στην καθολική θρησκεία, ο άνθρωπός μας υπεραμύνθηκε της χρήσης του βιβλίου «Καθολικισμός για αρχάριους» (8), δηλώνοντας: «Αξιώνω συχνά από τους φοιτητές μου να διαβάζουν αυτό το βιβλίο και βάζω στοίχημα το πτυχίο μου για την αξιοπιστία του» (9).
Οταν αποκαλύφθηκε η απάτη του, ο Ες-Τζέι υποστήριξε ότι είχε δημιουργήσει την ψεύτικη ταυτότητα προκειμένου να προστατευθεί από τους ψυχοπαθείς που κατακλύζουν το Διαδίκτυο. Η δικαιολογία του, όμως, δεν έπεισε κανέναν και έτσι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τόσο τη Wikia όσο και τη Βικιπαίδεια.
Σε ένα λιβελογράφημα αντι-Web 2.0, ο Αντριου Κιν στηλιτεύει τον «ευγενή ερασιτέχνη», τον οποίο κρίνει αγράμματο και επικίνδυνο, επειδή τα blogs και τα wikis ζημιώνουν τα μέσα ενημέρωσης, καθώς και αυτούς που συντάσσουν όσα συλλέγονται από αυτούς τους ιστότοπους (10). Η ανωνυμία ανοίγει τις πόρτες σε όλες τις μορφές εκμετάλλευσης. Οι ψευδείς καταχωρίσεις μπορούν να υποκινηθούν είτε από συμφέρον είτε από δόλο.
Το 2007, ο Βίρτζιλ Γκουντ δημιουργεί το Wiki Scanner, ένα λογισμικό που αναγνωρίζει τους οργανισμούς που συντάσσουν τα wiki-άρθρα. Αποκαλύπτονται, έτσι, περιπτώσεις απαράδεκτης αυτοπροβολής: για παράδειγμα, κάποιος που έκανε δημοσίευση στη Βικιπαίδεια μέσω της διεύθυνσης ΙΡ (11) του αμερικανού κατασκευαστή των συστημάτων ηλεκτρονικής ψηφοφορίας Diebold, διέγραψε ολόκληρες παραγράφους οι οποίες ανέφεραν τις σοβαρές επιφυλάξεις τις οποίες εξέφραζαν επαγγελματίες της προστασίας των συστημάτων πληροφορικής σχετικά με την αξιοπιστία των Diebold.
Επιπλέον, διέγραψε και όλες εκείνες τις πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες ο διευθυντής της εταιρείας είχε συγκεντρώσει πόρους για τον πρόεδρο Τζορτζ Μπους (12).
Ομοίως, η δολιοφθορά ανθεί στη Βικιπαίδεια. Η πιο τρανταχτή περίπτωση βανδαλισμού αφορούσε τον Τζον Ζάιγκενταλερ, δημοσιογράφο, συγγραφέα και πρώην συνεργάτη του Ρόμπερτ Κένεντι: Ενας φαρσέρ δημιούργησε, τον Μάιο του 2005, μια βιογραφική σελίδα, όπου επιβεβαίωνε ότι ο Ζάιγκενταλερ, «άμεσα αναμεμειγμένος» στη δολοφονία του Τζον Κένεντι, μετανάστευσε στη Σοβιετική Ενωση το 1971. Η απάτη αποκαλύφθηκε πολύ αργότερα και ο Ζάιγκενταλερ επικοινώνησε με τον Γουέιλς, ο οποίος διέγραψε το άρθρο.
Το θέμα αυτό, βέβαια, ήταν ακραία περίπτωση. Ωστόσο, πόσες πληροφορίες λιγότερο χονδροειδείς και ψεύτικες, που αφορούν πραγματικά πρόσωπα, δεν διαγράφονται ποτέ, είτε επειδή οι ενδιαφερόμενοι δεν έχουν λάβει γνώση είτε επειδή δεν διαθέτουν τα κατάλληλα μέσα για να τις αποκρούσουν;
Η υπόθεση Ζάιγκενταλερ φωτίζει ακόμα ένα μονοπάτι του «βικιπαιδικού» μοντέλου. Στη σελίδα συζήτησης του άρθρου, μόλις αποκαλύφθηκε η φάρσα, αρκετοί σχολιαστές, αντί να συμπαρασταθούν στο θύμα, θύμωσαν, επειδή δεν αποκατέστησε μόνο του την αλήθεια, αλλά απείλησε τη Βικιπαίδεια.
Το να αποδίδεις στον χρήστη την ευθύνη της διόρθωσης του λάθους είναι πράγματι σωστό, όταν τα άτομα επιλέγουν τα ίδια να συμμετάσχουν σε ένα σχέδιο, όπως στην περίπτωση του ελεύθερου λογισμικού. Αλλά αυτή η αξίωση καταντά παράλογη όταν αφορά άτομα που δεν έχουν κανένα δικαίωμα ελέγχου της συμμετοχής τους.
Δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι «τα μάτια του πλήθους» θα καταφέρουν να διορθώσουν όλα τα λάθη.
Ομοίως, οι συλλέκτες σελίδων ή συνδέσμων όπως το Digg δεν παράγουν δείκτες ακριβείας, αλλά δημοφιλίας μεταξύ των χρηστών του λογισμικού, των οποίων αντανακλούν τις επιλογές. Ο Γουέιλς είχε δηλώσει κάποτε: «Εάν δεν είναι στο Google, τότε δεν υπάρχει» (13).
Στο ζήτημα της ακρίβειας, το περιοδικό «Nature» συνέκρινε 42 επιστημονικά άρθρα προερχόμενα αντίστοιχα από τη Βικιπαίδεια και από την Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ήταν ισότιμα σε ποιότητα.
Η Μπριτάννικα, όμως, αμφισβήτησε την ανάλυση (14). Με όρους επιστημονικούς δεν μπορεί να υπάρξει σύγκριση όσον αφορά την εγκυρότητα ανάμεσα στη Βικιπαίδεια και την Μπριτάννικα.
Οι δύο σχολές
Γι' αυτόν το λόγο η ποιότητα των ματιών που εξετάζουν ένα εγκυκλοπαιδικό σχέδιο μετρά ίσως περισσότερο απ' ό,τι ο αριθμός τους. Και είναι αντικειμενικά προτιμότερη μια διαδικασία όπου ο συντάκτης αναλαμβάνει την ευθύνη (συμπεριλαμβανομένης και της νομικής) για αυτά που δημοσιεύει, παρά ένα «συνεχώς ανοιχτό εργοτάξιο» που στερείται κύρους. Παρόλο που ορισμένες σελίδες της Βικιπαίδειας είναι εξαιρετικές (15).
Οι σελίδες των αποκαλούμενων «σκληρών» επιστημών δεν προκαλούν τόσο συχνά την αμφισβήτηση, γιατί είναι εξειδικευμένες, τεχνικές και συνάμα μη ιδεολογικές. Υπάρχουν, βέβαια, εξαιρέσεις -για παράδειγμα, το θέμα του φαινομένου του θερμοκηπίου- αλλά σε γενικές γραμμές κανείς δεν έχει συμφέρον να υπονομεύσει ένα άρθρο για «τη μορφολογία των φυτών» ή τους «διακόπτες υψηλής τάσης».
Οι διθύραμβοι σχετικά με τις δημοκρατικές δυνατότητες της επικοινωνίας στο Διαδίκτυο υπήρξαν σταθερά, και ορθώς, αντικείμενο κριτικής - πολλοί θεώρησαν ότι νομιμοποιείται ένα ολιγαρχικό και άνισο σύστημα (16). Με τον ίδιο τρόπο, η πεποίθηση ότι το ελεύθερο περιεχόμενο θα διαλύσει την οικονομία της αγοράς εξυπηρετεί τα συμφέροντα των κατασκευαστών συστημάτων πληροφορικής και των παρόχων, δημιουργώντας την ανάγκη κατανάλωσης προϊόντων και υπηρεσιών που θα επιτρέψουν την πρόσβαση στο ψηφιακό μάννα (17).
Εντούτοις, όσο σημαντικά κι αν είναι, προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι τα «αριστερά» επιχειρήματα περιορίζονται στην κριτική της μαζικής κουλτούρας. Αυτή κρίνεται πάντοτε ως μυστικοπαθής και λαϊκή κι έτσι αποκρύπτονται τα πραγματικά διακυβεύματα.
Προοδευτική αποχή
Πρέπει να παρατηρήσουμε -και δίκαια- ότι οι προοδευτικές εκκλήσεις για τα συμφέροντα του λαού, την αλληλεγγύη και τη δικαιοσύνη των καταπιεσμένων καταλήγουν συχνά στο κενό. Η αιτία είναι ότι στις μιντιακές κοινωνίες, μόνιμα επικεντρωμένες στην ατομική ευημερία, η πραγματοποίηση μιας προσωπικής δυναμικής έχει περισσότερες πιθανότητες να κινητοποιήσει την κοινωνική δράση (18).
Ακόμα περισσότερο, οι παραδοσιακές πρακτικές του ακτιβισμού -συγκεντρωνόμαστε, διαμαρτυρόμαστε, φωνάζουμε συνθήματα, γυρίζουμε σπίτι μας- στερούνται φρεσκάδας. Επομένως, οι προοδευτικοί θα έπρεπε να εμπνευστούν, παίρνοντας υπόψη τον ρόλο της ατομικής ευχαρίστησης στην επιτυχία της Βικιπαίδειας, επειδή η επιτυχία αυτή θα μπορούσε να σημάνει την απαρχή μιας ανανέωσης της δικής τους πολιτικής δράσης.
Ωστόσο, η έλλειψη ακρίβειας στη Βικιπαίδεια την καθιστά προβληματική. Ο τελικός σκοπός μιας εγκυκλοπαίδειας είναι η αλήθεια.
Η αλήθεια δεν έχει πολιτικό αλλά επιστημονικό στόχο. Για ποιο λόγο, λοιπόν, να μη χρησιμοποιήσει κάποιος σε ένα πολιτικό μοντέλο τον συντονισμό των ατομικών ενθουσιασμών που επιτρέπει η μορφή «wiki»; Εναπόκειται στα κινήματα της αριστεράς να βρουν εξίσου συναρπαστικά σχέδια.
Η ευκολία στην πρόσβαση, όπως επίσης και το ευρύ περιθώριο αυτονομίας αποτελούν κίνητρα για τη δέσμευση των συμμετεχόντων σε ηλεκτρονικά συνεργατικά σχέδια. Υπό την έννοια αυτή, η Βικιπαίδεια είναι ενδεικτική της ανάδυσης ενός καινοτόμου τύπου οργάνωσης, μιας μείξης γραφειοκρατικών, φυλετικών και συλλογικών χαρακτηριστικών.
Επειδή ακριβώς εμπλέκονται συμμετέχοντες στις «online φυλετικές γραφειοκρατίες» «δίνονται», σ' αυτές τόσο δυνατά. Αραγε τα μοντέλα αυτά μπορούν να μεταφερθούν σε ένα μη ψηφιακό περιβάλλον ή θα παραμείνουν ο μυστικός κήπος μιας δικτυωμένης μειονότητας;
(1) ΣτΕ: Κώδικας: το σύνολο των εντολών, γραμμένων σε γλώσσα πληροφορικής, που αποτελούν το λογισμικό. Το λογισμικό των μεγάλων εταιρειών πληροφορικής είναι «κλειστού κώδικα», δηλαδή κανείς δεν μπορεί να έχει πρόσβαση στις εντολές αυτές. Αντίθετα, το ελεύθερο λογισμικό λέγεται και «ανοιχτού κώδικα», γιατί ο καθένας έχει πρόσβαση και μπορεί να το μετατρέψει ανάλογα με τις ανάγκες του ή να το βελτιώσει και να δώσει μια καινούρια «έκδοση στην κυκλοφορία».
(2) Συστήματα διαχείρισης περιεχομένων στα οποία κάθε επισκέπτης που εγγράφεται (ελεύθερα ή έπειτα από έγκριση του ιδιοκτήτη) μπορεί να αλλάξει τις πληροφορίες κατά το δοκούν.
(3) ΣτΕ: wikipedia: η απόδοση Βικιπαίδεια χρησιμοποιείται ευρέως στα ελληνικά. Προέρχεται από τη σύντμηση των λέξεων wiki και εγκυκλοπαίδεια.
(4) Yochai Benkler, «The Wealth of Networks : How Social Production Transforms Market and Freedom», Yale University Press, Νιού Χέιβεν (Κονέκτικατ), 2006.
(5) Jimmy Wales, «The wisdom of crowds», «The Observer», Λονδίνο, 22 Ιουνίου 2008.
(6) Andrew Lih, «Wikipedia as participatory journalism: Reliable sources? Metrics for evaluating collaborative media as a news resource», 5ο Διεθνές Συμπόσιο για την Online Δημοσιογραφία, Οστιν (Τέξας), 16-17 Απριλίου 2004.
(7) Απάντηση: τρεις ώρες κατά μέσο όρο. Το γεγονός, όμως, ότι οι τροποποιήσεις ήταν ομαδοποιημένες, τις καθιστούσε ευκολότερες ως προς τον εντοπισμό τους. Βλ. www.wikipedia.org/wiki/Alexander_Halavais.
(8) John Trigilio και Kenneth Brighenti, «Catholicism for Dummies», Wiley Publishing Inc, Ινδιανάπολις (Ιντιάνα), 2003.
(9) Διαβάστε επίσης Noam Cohen, «Α contributor to wikipedia has his fictional side», «The New York Times», 5 Μαρτίου 2007.
(10) Βλ. Andrew Keen, «The Cult of the Amateur», Doubleday, Νέα Υόρκη, 2007. Ο Keen βρίσκεται σε μια περιοχή πιο ρευστή όταν επεκτείνει την κριτική του για το μοντέλο του Internet στα ΜΜΕ, επειδή το να αντιπαραθέτει κάποιος την «αξιοπιστία» των πληροφοριών που παρέχουν τα μεγάλα μέσα στις ηχηρές δημοσιεύσεις των blogs, συνεπάγεται το να ξεχάσει κάπως γρήγορα τον τρόπο με τον οποίο μετατρέπονται σε ηχώ των απόψεων που εκφράζουν οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ.
(11) Αριθμητική διεύθυνση που προσδιορίζει έναν Η/Υ όταν αυτός συνδέεται σε ένα δίκτυο πληροφοριών.
(12) John Borland, «See who's editing Wikipedia: Diebold, the CIA, a campaign», «Wired», Σαν Φρανσίσκο, 14 Αυγούστου 2007.
(13) Stacy Schiff, «Know it all», «The New Yorker», 31 Ιουλίου 2006.
(14) Το 2007, η Βικιπαίδεια ήταν το 17ο μεγαλύτερο site σε επισκεψιμότητα στο Διαδίκτυο. Η Εγκυκλοπαίδεια Britannica, με τα 100 βραβεία Νόμπελ και τους 4.000 ειδικούς, βρισκόταν στην 5.128η θέση. Βλ. Keen, όπ.π. Εγκυκλοπαίδεια Britannica, «Fatally flawed: Refuting the recent study on encyclopedic accuracy by the journal "Nature"», Μάρτιος 2006.
(15) Τα προγράμματα Citizendium και Veropedia ξεκίνησαν προκειμένου να διορθώσουν τα μειονεκτήματα της Βικιπαίδειας. Το Citizendium, που οργανώθηκε από τον συνιδρυτή της Βικιπαίδειας, Larry Sanger, στοχεύει στο συνδυασμό της ενέργειας του wiki με τις δεξιότητες καταξιωμένων ειδικών. Η Veropedia συμπυκνώνει άρθρα της Βικιπαίδειας σε ένα επίπεδο που κρίνεται άψογο.
(16) Διαβάστε Serge Halimi, «Des cyber-resistants trop euphoriques», «Le Monde diplomatique», Αύγουστος 2000.
(17) Βλ. Jean-Marc Mandosio, «Apres l'effondrement. Notes sur l'utopie neotechnologique», Encyclopedie des nuisances, Παρίσι, 2000.
(18) Βλ. Stephen Duncombe, «Dream: Re-Imagining Progressive Politics in an Age of Fantasy», «The New Press», Νέα Υόρκη, 2007.
* Ο MATHIEU Ο'NEIL είναι ερευνητής, καθηγητής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας και στο Πανεπιστήμιο Grenoble-ΙΙΙ (Stendhal), συγγραφέας του βιβλίου «Cyberchiefs:
Autonomy and Authority in Online Tribes», Pluto Press, Λονδίνο, 2009.
Του MATHIEU Ο'NEIL* ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 26/04/2009
Κυριακή 26 Απριλίου 2009
Οταν ο Αρης «έπλασε» τη Γη
ΡΟΥΛΑ ΠΑΠΠΑ-ΣΟΥΛΟΥΝΙΑ
Ειμαστε μόνοι στο σύμπαν; Μπορεί να υπάρχει ζωή σε άλλους πλανήτες; Η ύπαρξη της ζωής στη Γη είναι μοναδικό η τυχαίο γεγονός; Αυτά αποτελούν προαιώνια ερωτήματα του ανθρώπου! Η απάντησή τους θα αλλάξει τις αντιλήψεις μας για τη θέση μας στο σύμπαν, με πρώτη τη θεολογική θεώρηση της ζωής.
Ο βόρειος πόλος του Αρη είναι καλυμμένος με πάγο διοξειδίου του άνθρακα και νερού. Λόγω του μικρού μεγέθους του, η ατμόσφαιρα είναι πολύ λεπτή Ο βόρειος πόλος του Αρη είναι καλυμμένος με πάγο διοξειδίου του άνθρακα και νερού. Λόγω του μικρού μεγέθους του, η ατμόσφαιρα είναι πολύ λεπτή Μια νέα ερευνητική προσπάθεια για ανίχνευση ζωής στον Αρη βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται να αποφέρει νέες σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις αλλά και τεχνολογίες. Ουσιαστικά είναι η συνέχεια της διαστημικής αποστολής «Viking», το 1976, που απέβη άκαρπη.
Σε αυτή την ερευνητική ομάδα συμμετέχει και ο έλληνας επιστήμονας Χρ. Γεωργίου (καθηγητής Βιοχημείας στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών), μαζί με τους κορυφαίους επιστήμονες Chris McKay (αστρογεωφυσικός στο Ames Research Center, Space Science Division, της NASA) και Henry Sun (αστρομικροβιολόγος στο Desert Research Institute στο Las Vegas των ΗΠΑ).
Κοινό παρελθόν
Αλλά γιατί ο Αρης έχει επικεντρώσει τόσο το ενδιαφέρον των επιστημόνων;
Πρώτα από όλα βρίσκεται κοντά μας, απέχει μιάμιση φορά από τον Ηλιο απ' ό,τι η Γη, και επιπλέον τότε που δημιουργήθηκαν και οι δύο πλανήτες -πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια- επικρατούσαν οι ίδιες περιβαλλοντικές συνθήκες. Αφού λοιπόν οι συνθήκες αυτές επέτρεψαν την εμφάνιση της ζωής στον πλανήτη μας, γιατί όχι και στον Αρη;
Προγενέστεροι αστρονόμοι νόμιζαν ότι ο Αρης διασχιζόταν από αρδευτικά κανάλια και ότι είχε βλάστηση. Διαψεύστηκαν, όμως, εκατό χρόνια αργότερα, το 1964, όταν το διαστημόπλοιο «Mariner 4» αντίκρισε έναν άγονο Κόκκινο Πλανήτη χωρίς ίχνη νερού και ζωής. Το ερώτημα, όμως, παρέμενε: Μήπως υπάρχει πρωτόγονη ζωή κρυμμένη στο χώμα του Αρη;
Απάντηση προσπάθησε να δώσει η NASA με την αποστολή «Viking»: Προσεδάφισε στον Αρη δύο οχήματα για επιτόπου πειράματα. Ενα από αυτά εντόπισε κάποια δραστηριότητα στο χώμα, που έδειχνε να είναι βιολογικής προέλευσης. Συγκεκριμένα, αρειανό χώμα ανακατεύτηκε με τροφή για μικρόβια, που, αν υπήρχαν εκεί τότε, θα τη μετέτρεπαν σε διοξείδιο του άνθρακα.
Οι τέσσερις επιστήμονες στην «Κοιλάδα του θανάτου», στην έρημο Μοτζάβε των ΗΠΑ. Εκεί επικρατούν ίδιες περιβαλλοντικές συνθήκες με αυτές του Αρη και μπορούν να διεξαχθούν διάφορα πειράματα. Οι τέσσερις επιστήμονες στην «Κοιλάδα του θανάτου», στην έρημο Μοτζάβε των ΗΠΑ. Εκεί επικρατούν ίδιες περιβαλλοντικές συνθήκες με αυτές του Αρη και μπορούν να διεξαχθούν διάφορα πειράματα. Πράγματι, το χώμα απελευθέρωσε διοξείδιο του άνθρακα. Οχι, όμως, από μικρόβια, γιατί ένα άλλο πείραμα της αποστολής «Viking» δεν βρήκε σε αυτό οργανικό άνθρακα, δηλαδή το χημικό υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένη η ζωή.
Σήμερα, οι επιστήμονες θεωρούν ότι η «Viking» εντόπισε στο αρειανό χώμα χημική και όχι βιολογική δραστηριότητα. Υποθέτουν βάσιμα ότι το χώμα του Αρη πρέπει να περιέχει κάποιους ισχυρούς χημικούς οξειδωτές που διέσπασαν την τροφή σε διοξείδιο του άνθρακα, και οι οποίοι εμποδίζουν την ανάπτυξη ζωής στην επιφάνειά του.
Στις τρεις δεκαετίες που μεσολάβησαν από την αποστολή «Viking» πολλά διαστημόπλοια στάλθηκαν στον Αρη. Τα στοιχεία για την ιστορία του Κόκκινου Πλανήτη ενισχύουν τις υποψίες των επιστημόνων για ύπαρξη ζωής.
Ακραίες συνθήκες
Η θερμοκρασία του κυμαίνεται από -143 (στους πόλους) έως +27 (στον Ισημερινό) βαθμούς Κελσίου. Η λεπτή και αραιή ατμόσφαιρά του (έχει το 1% της ατμοσφαιρικής πίεσης της Γης) αποτελείται κυρίως από διοξείδιο του άνθρακα (95%), με λίγο οξυγόνο (0,13%) και ίχνη νερού (0,021%), ενώ συνταράσσεται συχνά από θύελλες σκόνης.
Η δε υπεριώδης ακτινοβολία και το οξειδωτικό στρώμα σκόνης στην επιφάνειά του την κάνουν θανάσιμο μέρος για την ανάπτυξη ζωής.
Η διαφορά μεγέθους Γης και Αρη. Η διαφορά μεγέθους Γης και Αρη. Ομως, ο Αρης δεν ήταν έτσι στο παρελθόν. Τα μεγάλα κανάλια, τα δίκτυα ποταμών και τα παραμορφωμένα λόγω νερού στρώματα ιζημάτων που φαίνονται στην επιφάνειά του δείχνουν ότι τα πρώτα μισό δισεκατομμύριο χρόνια της ζωής του ήταν ζεστός και υγρός, με πυκνή ατμόσφαιρα παρόμοια με της πρώιμης Γης.
Μετά, έχασε την περισσότερη από την αρχική ατμόσφαιρά του λόγω της μικρής βαρύτητάς του (σχεδόν 2,5 φορές μικρότερη της Γης).
Σήμερα, οι πόλοι του είναι καλυμμένοι με παγωμένο διοξείδιο του άνθρακα και νερό, συστατικά που θα μπορούσαν να συντηρήσουν ζωή.
Ολα αυτά κάνουν τους επιστήμονες να υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να είχε εμφανιστεί ζωή στον πρώιμο Αρη. Υποθέτουν ότι σήμερα πιθανόν να επιβιώνουν εκείνα τα είδη ζωής που προσαρμόστηκαν καλύτερα για να προφυλάσσονται από τις ακραίες συνθήκες οι οποίες επικρατούν στην επιφάνειά του.
Πειράματα στη Γη
Ετσι, εξάλλου, κάνουν και οι μικροοργανισμοί που ζουν στη Γη σε ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες σαν του Αρη, όπως αυτές που επικρατούν στις ερήμους Μοτζάβε στη Νεβάδα των ΗΠΑ και Ατακάμα στη Χιλή και Ανταρκτική.
Αυτά υποστηρίζει ο Chris McKay που ερευνά την αστρική εξέλιξη της ζωής. Μάλιστα, συμμετείχε σε διαστημικές αποστολές της NASA όπως στην εξερεύνηση του Τιτάνα με το διαστημικό σκάφος «Huygen» το 2005, και του Αρη με τα σκάφη «Phoenix» και «Science Landers» το 2008 και το 2009, αντιστοίχως.
----------------
Chris McKay*
Στην ουσία, το θεμελιώδες ερώτημα που ερευνά η Αστροβιολογία είναι αυτό που ονομάζω «δεύτερη γένεση» και εκεί εστιάζεται το ερευνητικό μας ενδιαφέρον. Στο ηλιακό μας σύστημα το πιο πιθανό μέρος μιας δεύτερης γένεσης είναι ο Αρης, έτσι στόχος μας είναι να πάμε εκεί, να ψάξουμε για αποδείξεις ύπαρξης ζωής και να δείξουμε αν αυτή η ζωή αποτελεί, ή όχι, μια δεύτερη ανεξάρτητη προέλευση ζωής.
*Ενα συγκεκριμένο πεδίο στο οποίο επί του παρόντος εργαζόμαστε είναι η χημική δραστικότητα του εδάφους. Και διαπιστώνουμε, πράγματι, τέτοια δραστικότητα από την ύπαρξη μεταλλικών υπεροξειδίων σε εδάφη ερήμων όπως της Μοτζάβε και της Ατακάμα.
*Προσπαθούμε να κατανοήσουμε τον τρόπο δημιουργίας αυτών των υπεροξειδίων γιατί θα μας βοηθήσει να μάθουμε τι συμβαίνει στον Άρη, και πού πρέπει να πάμε για να βρούμε αποδείξεις ύπαρξης πρωτόγονης ζωής.
Η εξαιρετική σημασία της ενδεχόμενης ύπαρξης τοξικών για τη ζωή χημικών οξειδωτών στον Αρη, έκανε εμένα και τον συνεργάτη μου Δρα Henry Sun να στραφούμε στον ειδικό σε αυτούς Δρα Χρήστο Γεωργίου.
*Είμαστε πολύ χαρούμενοι που δέχθηκε να συμμετάσχει στην ερευνητική ομάδα μας, διότι ήδη εντόπισε τοξικούς για τη ζωή οξειδωτές σε εδάφη των ερήμων Μοτζάβε και Ατακάμα. Μαζί με τη χημεία αυτών των περιβαλλόντων, μελετάμε και τη ζωή που συντηρούν. Το πώς αυτή η ζωή επιβιώνει σε πολύ ξηρά περιβάλλοντα, τα πιο ξηρά, τα πιο θερμά και τα πιο κρύα στη Γη.
*Το ερευνητικό μας πρόγραμμα είναι διττό: Πρώτον, είναι χημικό προκειμένου να κατανοήσουμε τη φύση του χώματος και των οξειδωτών, πώς καταστρέφουν την οργανική ύλη της ζωής και πού αυτή θα μπορούσε να επιβιώσει. Δεύτερον, είναι βιολογικό για να μάθουμε πώς η ζωή επιβιώνει σε ξηρό περιβάλλον, σε ζεστές και κρύες ερήμους και πώς αυτά θα μας βοηθήσουν να ψάξουμε για αποδείξεις ζωής στον Αρη.
*Ο CHRIS MCKAY είναι αστρογεωφυσικός στο Ames Research Center, Space Science Division της NASA.
Χρήστος Γεωργίου*
Επισκέφθηκα τον ερευνητικό σταθμό Zzyzx Station στην έρημο Μοτζάβε μαζί με τον μεταπτυχιακό μου φοιτητή Κων. Γκρίντζαλη έπειτα από πρόσκληση των Chris McKay και Henry Sun, με τους οποίους συνεργάζομαι από το 2006.
Η έρημος αυτή προσφέρεται για πειράματα ανίχνευσης ζωής και παρεμποδιστικών γι' αυτήν οξειδωτικών χημικών ουσιών, που η ομάδα μας σχεδιάζει να κάνει σε αυτόν τον πλανήτη σε κάποια μελλοντική διαστημική αποστολή.
*Συγκεκριμένα, σχεδιάζουμε δύο πειράματα: Το πρώτο και τα ειδικά ερευνητικά όργανα σχεδιάζονται από τους δύο προαναφερθέντες συναδέλφους, προκειμένου να εντοπιστεί ζωή στην επιφάνεια του Αρη με μεθόδους πιο ακριβείς από αυτές που χρησιμοποιήθηκαν στην ανεπιτυχή στο θέμα αυτό αποστολή «Viking» το 1976.
Εδώ συμμετέχει και ο πρωτοπόρος ερευνητής της NASA Gilbert V. Levin που σχεδίασε το πειραματικό σκέλος της αποστολής «Viking». Βέβαια, μιλάμε μόνο για πρωτόγονη ζωή, δηλαδή για μικρόβια, κυρίως βακτήρια.
*Το δεύτερο πείραμα και οι απαραίτητες ερευνητικές συσκευές του, που είναι κάτι το νέο, σχεδιάζονται από το εργαστήριό μου προκειμένου να εντοπιστούν και να μετρηθούν στο χώμα και την ατμόσφαιρα του Αρη χημικοί οξειδωτές (π.χ. σαν το οξιζενέ) που εμποδίζουν την εμφάνιση ζωής. Κάποιοι από αυτούς τους οξειδωτές θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σαν σημάδια για την ανεύρεση νερού στον Αρη επειδή το χρειάζονται για να σχηματιστούν.
*Με αυτά τα δεδομένα θα μπορούμε να επιλέγουμε περιοχές στον Αρη με μεγαλύτερη πιθανότητα ύπαρξης ζωής, μια που αυτή απαιτεί τόσο την ύπαρξη νερού όσο και την απουσία τοξικών οξειδωτών. Η ανακάλυψη πρωτόγονης ζωής στον Αρη θα απαντήσει και στο ερώτημα αν είμαστε απόγονοί της ή αν εμφανίστηκε εκεί ανεξάρτητα από τη ζωή στη Γη. Αν βασίζεται στο DNA, θα αρκεί μια σύγκρισή του με το DNA οργανισμών της Γης.
*Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ είναι καθηγητής Βιοχημείας στο τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών.
Henry Sun*
Μελετούμε μικροοργανισμούς στην έρημο Μοτζάβε, όπου επικρατούν ακραίες κλιματολογικές συνθήκες παρόμοιες με αυτές του Αρη, προκειμένου να μάθουμε πώς η ζωή θα μπορούσε να υπάρξει και στον Αρη.
*Ο λόγος που διερωτώμεθα αν υπάρχει ζωή τον Αρη είναι διότι σε αυτόν τον πλανήτη όπως και στη Γη, μετά τη δημιουργία τους πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια, επικρατούσαν παρόμοιες περιβαλλοντικές συνθήκες. Γνωρίζουμε ότι η ζωή ξεκίνησε στη Γη, αλλά είναι πολύ πιθανό να ξεκίνησε και στον Αρη. Είναι επίσης πιθανό η ζωή να πρωτοξεκίνησε στον Αρη και να ταξίδεψε στη Γη με κάποιο αρειανό μετεωρίτη, και υπό αυτή την έννοια θα μπορούσαμε να θεωρούμαστε Αρειανοί. Η ζωή ξεκίνησε και επιβίωσε στη Γη και εξακολούθησε να αναπτύσσεται μέχρι σήμερα.
*Ο Αρης, όμως, σε αυτό το διάστημα έχασε σταδιακά την ατμόσφαιρά και το νερό του λόγω της μικρής βαρύτητάς του. Ετσι, έγινε πολύ κρύος και σήμερα επικρατεί εκεί ένα πολύ ακραίο περιβάλλον. Ομως, εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι υπάρχει πιθανότητα να ζουν σήμερα ορισμένοι μικροοργανισμοί σε αυτόν τον πλανήτη.
*Μικροοργανισμοί που έμαθαν να προσαρμόζονται σε ακραία περιβάλλοντα, όπως λόγου χάριν οι μικροοργανισμοί της ερήμου Μοτζάβε που έμαθαν να ζουν π.χ. μέσα σε πέτρες και στρώσεις αλατιού. Και αυτό το μικροπεριβάλλον τούς προστατεύει από τις ακραίες κλιματικές συνθήκες που επικρατούν έξω και τους επιτρέπει να πολλαπλασιάζονται.
*Αυτές είναι οι μορφές ζωής που μελετάμε στην έρημο, χρησιμοποιώντας την σαν μοντέλο για να κατανοήσουμε την οικολογία του Αρη, και επίσης για να καθορίσουμε τι είδους όργανα και στρατηγικές εντοπισμού ζωής πρέπει να χρησιμοποιήσουμε σε διαστημικές αποστολές ανεύρεσής της σε αυτόν τον πλανήτη.
*Ο HENRY SUN είναι αστρομικροβιολόγος στο Desert Research Institute στο Λας Βέγκας των ΗΠΑ.
ΡΟΥΛΑ ΠΑΠΠΑ-ΣΟΥΛΟΥΝΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 26/04/2009
(Θα) είμαστε όλοι Παλαιστίνιοι;
Τη Μεγάλη Παρασκευή, 17 Απριλίου, ένας ακόμη Παλαιστίνιος σκοτώθηκε στη Δυτική Οχθη του Ιορδάνη απ' τον ισραηλινό στρατό.
Η είδηση δεν έχει καμιά πρωτοτυπία, υπάρχουν όμως πάμπολλοι λόγοι για να μην περάσει απαρατήρητη. Οχι μόνο γιατί μετά τις ομαδικές σφαγές των «ελεύθερων φυλακισμένων» της Γάζας, στις αρχές της χρονιάς, τα ανακλαστικά της κοινής γνώμης αρχίζουν να χαλαρώνουν επικίνδυνα απέναντι στα κρούσματα «ελάσσονος», «καθημερινής» βίας του στρατού κατοχής. Αλλά και γιατί οι τεχνικές λεπτομέρειες αυτού του συγκεκριμένου φόνου ίσως αποδειχθούν προφητικές για όσα μέλλει ν' ακολουθήσουν και στον τόπο μας, τώρα που η δυναμική επιβολή «του νόμου και της τάξης» αναδεικνύεται σε κεντρικό διακύβευμα του πολιτικού παιχνιδιού.
Αιτία θανάτου του 30χρονου Μπασέμ Ιμπραχίμ Αμπού Ραχμέτ ήταν ο τραυματισμός του σε ευθεία βολή από δακρυγόνο βλήμα, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης ενάντια στο διαβόητο «Τείχος» αποκλεισμού (στην πραγματικότητα: κατακερματισμού) της Δυτικής Οχθης. Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι τα δακρυγόνα ρίχτηκαν στη διάρκεια σφοδρών συγκρούσεων ανάμεσα στους διαδηλωτές και τους «αμυνόμενους» στρατιώτες. Στην πραγματικότητα, όπως διαπιστώνουμε από ερασιτεχνικό βίντεο που είναι προσπελάσιμο στο Διαδίκτυο, η διαδήλωση ήταν απολύτως ειρηνική κι ο φόνος του νεαρού Μπασέμ εντελώς απρόκλητος. Κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες, άλλωστε, είχε χτυπηθεί στις 13 Μαρτίου στο χωριό Νιιλίν κι ο 38χρονος Αμερικανός ακτιβιστής Τρίσταν Αντερσον, μέλος του Διεθνούς Κινήματος Αλληλεγγύης. Με το κρανίο θρυμματισμένο από τον ίδιο τύπο «δακρυγόνου», παραμένει ακόμη σε νοσοκομείο του Ισραήλ με βαρύ εγκεφαλικό τραύμα.
Τα «δακρυγόνα» βλήματα «μεγάλου βεληνεκούς» που τραυμάτισαν θανάσιμα τους δύο διαδηλωτές αποτελούν καινοτομία του ισραηλινού οπλοστασίου καταστολής διαδηλώσεων. Πρόκειται για ένα υβρίδιο «δακρυγόνου» και «πλαστικής σφαίρας», που συγκεντρώνει τις φονικές ιδιότητες και των δύο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο ως μέσο διάλυσης συγκεντρώσεων όσο και για την επιλεκτική «εξουδετέρωση» συγκεκριμένων ατόμων. Από το βίντεο του φόνου διαπιστώνουμε, άλλωστε, ότι στόχος του ισραηλινού σκοπευτή ήταν πιθανότατα ο οπερατέρ που κατέγραψε τη σκηνή και στεκόταν ακριβώς δίπλα στο θύμα.
Τι μας ενδιαφέρουν όλες αυτές οι λεπτομέρειες; Υπενθυμίζουμε απλά ότι, μετά τη νεανική εξέγερση του περασμένου Δεκέμβρη, το Ισραήλ συγκαταλέγεται πλέον στους βασικούς προμηθευτές της ΕΛ.ΑΣ. με «δακρυγόνα». Η είδηση δημοσιεύθηκε στις 14 Δεκεμβρίου στην εφημερίδα «Γεντιότ Αχρονότ» και γνωστοποιήθηκε στη χώρα μας από την ιστοσελίδα του συναδέλφου Πάνου Χαρίτου. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Ιτάμαρ Αϊχνερ, που επικαλούνταν ελληνικές αστυνομικές πηγές, η ΕΛ.ΑΣ. είχε καταναλώσει μέσα στο πρώτο πενθήμερο των «ταραχών» μεγάλο μέρος από τις 4.600 δακρυγόνες βομβίδες της, με αποτέλεσμα να καταφύγει για την άμεση αναπλήρωσή τους σε τρεις ισραηλινές εταιρείες, ειδικευμένες σ' αυτό τον τομέα. Ηδη από τις 18 Δεκεμβρίου, τα ΜΑΤ εγκαινίασαν κατά των διαδηλωτών ένα ν νέο τύπο χημικού αερίου, κίτρινου χρώματος, που προκαλούσε κάψιμο των πνευμόνων κι έντονο αίσθημα ασφυξίας. Αν είναι να χρησιμοποιηθούν στους δρόμους της Αθήνας και τα «δακρυγόνα μεγάλου βεληνεκούς», καλό είναι λοιπόν να γνωρίζουμε εκ των προτέρων περί τίνος ακριβώς πρόκειται.
ios@enet.gr / www.iospress.gr
Η είδηση δεν έχει καμιά πρωτοτυπία, υπάρχουν όμως πάμπολλοι λόγοι για να μην περάσει απαρατήρητη. Οχι μόνο γιατί μετά τις ομαδικές σφαγές των «ελεύθερων φυλακισμένων» της Γάζας, στις αρχές της χρονιάς, τα ανακλαστικά της κοινής γνώμης αρχίζουν να χαλαρώνουν επικίνδυνα απέναντι στα κρούσματα «ελάσσονος», «καθημερινής» βίας του στρατού κατοχής. Αλλά και γιατί οι τεχνικές λεπτομέρειες αυτού του συγκεκριμένου φόνου ίσως αποδειχθούν προφητικές για όσα μέλλει ν' ακολουθήσουν και στον τόπο μας, τώρα που η δυναμική επιβολή «του νόμου και της τάξης» αναδεικνύεται σε κεντρικό διακύβευμα του πολιτικού παιχνιδιού.
Αιτία θανάτου του 30χρονου Μπασέμ Ιμπραχίμ Αμπού Ραχμέτ ήταν ο τραυματισμός του σε ευθεία βολή από δακρυγόνο βλήμα, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης ενάντια στο διαβόητο «Τείχος» αποκλεισμού (στην πραγματικότητα: κατακερματισμού) της Δυτικής Οχθης. Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι τα δακρυγόνα ρίχτηκαν στη διάρκεια σφοδρών συγκρούσεων ανάμεσα στους διαδηλωτές και τους «αμυνόμενους» στρατιώτες. Στην πραγματικότητα, όπως διαπιστώνουμε από ερασιτεχνικό βίντεο που είναι προσπελάσιμο στο Διαδίκτυο, η διαδήλωση ήταν απολύτως ειρηνική κι ο φόνος του νεαρού Μπασέμ εντελώς απρόκλητος. Κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες, άλλωστε, είχε χτυπηθεί στις 13 Μαρτίου στο χωριό Νιιλίν κι ο 38χρονος Αμερικανός ακτιβιστής Τρίσταν Αντερσον, μέλος του Διεθνούς Κινήματος Αλληλεγγύης. Με το κρανίο θρυμματισμένο από τον ίδιο τύπο «δακρυγόνου», παραμένει ακόμη σε νοσοκομείο του Ισραήλ με βαρύ εγκεφαλικό τραύμα.
Τα «δακρυγόνα» βλήματα «μεγάλου βεληνεκούς» που τραυμάτισαν θανάσιμα τους δύο διαδηλωτές αποτελούν καινοτομία του ισραηλινού οπλοστασίου καταστολής διαδηλώσεων. Πρόκειται για ένα υβρίδιο «δακρυγόνου» και «πλαστικής σφαίρας», που συγκεντρώνει τις φονικές ιδιότητες και των δύο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο ως μέσο διάλυσης συγκεντρώσεων όσο και για την επιλεκτική «εξουδετέρωση» συγκεκριμένων ατόμων. Από το βίντεο του φόνου διαπιστώνουμε, άλλωστε, ότι στόχος του ισραηλινού σκοπευτή ήταν πιθανότατα ο οπερατέρ που κατέγραψε τη σκηνή και στεκόταν ακριβώς δίπλα στο θύμα.
Τι μας ενδιαφέρουν όλες αυτές οι λεπτομέρειες; Υπενθυμίζουμε απλά ότι, μετά τη νεανική εξέγερση του περασμένου Δεκέμβρη, το Ισραήλ συγκαταλέγεται πλέον στους βασικούς προμηθευτές της ΕΛ.ΑΣ. με «δακρυγόνα». Η είδηση δημοσιεύθηκε στις 14 Δεκεμβρίου στην εφημερίδα «Γεντιότ Αχρονότ» και γνωστοποιήθηκε στη χώρα μας από την ιστοσελίδα του συναδέλφου Πάνου Χαρίτου. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Ιτάμαρ Αϊχνερ, που επικαλούνταν ελληνικές αστυνομικές πηγές, η ΕΛ.ΑΣ. είχε καταναλώσει μέσα στο πρώτο πενθήμερο των «ταραχών» μεγάλο μέρος από τις 4.600 δακρυγόνες βομβίδες της, με αποτέλεσμα να καταφύγει για την άμεση αναπλήρωσή τους σε τρεις ισραηλινές εταιρείες, ειδικευμένες σ' αυτό τον τομέα. Ηδη από τις 18 Δεκεμβρίου, τα ΜΑΤ εγκαινίασαν κατά των διαδηλωτών ένα ν νέο τύπο χημικού αερίου, κίτρινου χρώματος, που προκαλούσε κάψιμο των πνευμόνων κι έντονο αίσθημα ασφυξίας. Αν είναι να χρησιμοποιηθούν στους δρόμους της Αθήνας και τα «δακρυγόνα μεγάλου βεληνεκούς», καλό είναι λοιπόν να γνωρίζουμε εκ των προτέρων περί τίνος ακριβώς πρόκειται.
ios@enet.gr / www.iospress.gr
Οικονομικό σχέδιο Ν.Δ. - ΛΑΟΣ
ΑΝ ΤΟ ΦΛΕΡΤ ΟΔΗΓΗΣΕΙ ΣΤΟ ΓΑΜΟ
Παρά την πρόσφατη επαναβεβαίωση της παλιάς θέσης του κ. Καραμανλή ότι «δεν συνεργάζεται με τα άκρα», η προσέγγιση του κόμματος του κ. Καρατζαφέρη προς το κυβερνών κόμμα συνεχίζεται.
Η αδυναμία της κυβέρνησης της Ν.Δ., με την οριακή πλειοψηφία και το τσαλακωμένο πολιτικό προφίλ, αφήνει ελεύθερο το χώρο στον πεπειραμένο τακτικιστή καναλάρχη. Με υπολογισμένες κινήσεις και εφαρμόζοντας σταθερά την τακτική του σκοτσέζικου ντους, ο κ. Καρατζαφέρης διεκδικεί να επιστρέψει από την πόρτα στην «κοινή πολυκατοικία» της (ακρο-κεντρο)δεξιάς, εκεί δηλαδή από όπου τον πέταξαν πριν από 9 χρόνια από το παράθυρο.
Ακόμα κι ο Αρης Σπηλιωτόπουλος, ο άνθρωπος δηλαδή που είχε δεχτεί το 2000 τη σφοδρή επίθεση από τον κ. Καρατζαφέρη (με τα περί «Σαλώμης») που οδήγησε στη διαγραφή του, είναι έτοιμος να τον καλοδεχτεί, λέγοντας μεγαλόψυχα ότι «ο ΛΑΟΣ σε πολλά ζητήματα έχει εκφράσει απόψεις που δεν χαρακτηρίζονται ακραίες».
Οσο για την παλιά δήλωση Καραμανλή περί άκρων, ο υπουργός Παιδείας έδωσε μια περίεργη ερμηνεία: «Η δήλωση Καραμανλή περί άκρων δεν αποκλείει κανέναν και δεν προεγκρίνει κανέναν» (Mega, 9/3/09).
Για να αντιληφθεί κανείς πώς σχεδιάζει αυτή την προσέγγιση, χρήσιμη είναι η περιγραφή που έκανε ο ίδιος ο κ. Καρατζαφέρης σε μια συνεδρίαση της Βουλής τον περασμένο μήνα.
Ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ θυμήθηκε μια παλιά ελληνική ταινία με «μια ξεπεσμένη αριστοκράτισσα και την κόρη της, που μου φαίνεται ότι ήταν η Μπέτυ Αρβανίτη, οι οποίες δεν είχαν να φάνε και πήγαινε ένας κρεοπώλης της γειτονιάς, ένας χασάπης και τους έδινε τα κρέατα, τα μπιφτέκια, τον κιμά κ.λπ. και την "έβγαζαν". Αλλά, βεβαίως, δεν ήθελαν να δείξουν το χασάπη, ντρεπόντουσαν. Ετσι είναι ξεπεσμένη η Νέα Δημοκρατία. Παίρνει τις ιδέες μας αλλά δεν θέλει να ξέρει ότι είναι από εμάς».
Κρεοπωλείον «Η πατρίς»
Ο (κατά δήλωσή του) «χασάπης» της δεξιάς έχει, βέβαια, δίκιο. Σε μια σειρά από ζητήματα που απασχόλησαν τα τελευταία χρόνια την κυβέρνηση, οι τελικές αποφάσεις που πάρθηκαν από τα αρμόδια υπουργεία και τον ίδιο τον πρωθυπουργό φέρνουν τη σφραγίδα του κ. Καρατζαφέρη. Σε ορισμένα, μάλιστα, απ' αυτά, ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ έχει κατορθώσει να δημιουργήσει πραγματικό «ρεύμα», παρασύροντας στην πολιτική του επιχειρηματολογία μέσα ενημέρωσης που υποτίθεται ότι δεν ταυτίζονται με τη δεξιά (εφημερίδες όπως το «Πρώτο Θέμα» και κανάλια όπως το Mega).
Από τη διαμάχη για το βιβλίο της Ιστορίας μέχρι τις κυβερνητικές εξαγγελίες για την ποινικοποίηση της κουκούλας και την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, η κυβέρνηση εμφανίζεται να υιοθετεί -και μάλιστα με μεγάλη καθυστέρηση που της προκαλεί και αντίστοιχο πολιτικό κόστος- τις προτάσεις του κ. Καρατζαφέρη.
Από τη δική τους πλευρά, ο πρόεδρος και οι βουλευτές του ΛΑΟΣ δεν διστάζουν να υπερψηφίζουν τα κρίσιμα νομοσχέδια της κυβέρνησης, ενώ οι παρεμβάσεις τους στη Βουλή κινούνται περισσότερο κατά του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ και πολύ συχνά από τα δικά τους έδρανα εκφωνούνται οι πιο καθαροί φιλοκυβερνητικοί λόγοι.
Πιο (νεο)φιλελεύθερος από τον κ. Αλογοσκούφη αποδεικνύεται ότι είναι ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ. Σύνδεσμός του με την κυβέρνηση παραμένει ο κ. Παν. Ψωμιάδης Πιο (νεο)φιλελεύθερος από τον κ. Αλογοσκούφη αποδεικνύεται ότι είναι ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ Το αποτέλεσμα είναι να έχει ήδη δημιουργηθεί ένας σφικτός πολιτικός εναγκαλισμός, τον οποίο αποδέχεται στην πράξη η κυβέρνηση, ακόμα και όταν στα λόγια τον απορρίπτει. Η σαφής στροφή της προς μια πολιτική ατζέντα «νόμου και τάξης» προκύπτει και ενισχύεται απ' αυτή την άτυπη συνεργασία, την οποία ο κ. Καρατζαφέρης ήδη αποκαλεί «συγκυβέρνηση».
Στην πραγματικότητα ο κ. Καρατζαφέρης έχει πετύχει ό,τι έλεγε και το παλιό σλόγκαν για τα εσώρουχα που είχε ο ίδιος λανσάρει, την εποχή που ήταν (μόνο) διαφημιστής: «Απ' έξω εμφάνιση και από μέσα άνεση». Απ' έξω η κυβέρνηση εξακολουθεί να εμφανίζεται ως πολιτικός εκφραστής του μεσαίου χώρου, ενώ από μέσα έχει όλη την άνεση να κυριαρχεί η ακροδεξιά.
Οι δυο πιο ορατοί άξονες αυτής της προσέγγισης είναι ασφαλώς η επιβολή μέτρων σκληρής αστυνόμευσης στο εσωτερικό και η υιοθέτηση μιας εθνικιστικής ρητορικής στο εξωτερικό.
Αλλά το πραγματικό πολιτικό ερώτημα που προκύπτει από αυτή τη σύγκλιση είναι ποιες επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτή η «συγκυβέρνηση» στη διαχείριση του σπουδαιότερου ζητήματος αυτής της περιόδου, την αντιμετώπιση δηλαδή της οικονομικής κρίσης.
Ο πατριωτισμός της τσέπης
Η οικονομική «φιλοσοφία» του ΛΑΟΣ αποτελεί ένα επιπλέον επιχείρημα, το οποίο χρησιμοποιούν ορισμένοι αναλυτές για να διευκολύνουν τη διαφαινόμενη δεξιά «συγκυβέρνηση». Αν μπολιαστεί, μας λένε αυτοί οι αναλυτές, η οικονομική πολιτική της Νέας Δημοκρατίας με τη «σκέψη Καρατζαφέρη», τότε μπορεί να πάρει πιο «φιλολαϊκές μορφές», εφόσον το ΛΑΟΣ αποτελεί τη σύγχρονη εκδοχή της παλιάς λαϊκής δεξιάς, η οποία δεν υιοθετεί τη φιλελεύθερη οικονομική λογική.
Είναι αλήθεια ότι ορισμένες από τις κατά καιρούς εξαγγελίες του κ. Καρατζαφέρη έχουν σαφή αναφορά σε δόγματα της λαϊκής δεξιάς και συνοδεύονται από προτάσεις μέτρων «προστασίας των μικρομεσαίων», που έρχονται σε αντίθεση με τη σκληρή νεοφιλελεύθερη λογική. Αν συνυπολογίσει κανείς την αντιευρωπαϊκή ρητορική του κόμματος, τότε μπορεί να παρασυρθεί και να θεωρήσει ότι περιμένουν καλύτερες μέρες τους εργαζόμενους, αν επιτευχθεί τελικά η πολυσυζητημένη συγκατοίκηση.
Ομως, ισχύει εντελώς το αντίθετο. Αν μπει κανείς στον κόπο και αφαιρέσει από τις προτάσεις του κ. Καρατζαφέρη το διαφημιστικό τους περίβλημα, το μόνο που μένει είναι μια σκληρή νεοφιλελεύθερη λογική. Ξεχωρίζουμε κατ' αρχάς δύο προτάσεις του ΛΑΟΣ που ήδη έχουν υιοθετηθεί από την κυβέρνηση, αλλά έχει ενδιαφέρον η συλλογιστική με την οποία τις εισηγήθηκε προσωπικά ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ.
Α. Η «νομιμοποίηση» των ημιυπαίθριων χώρων.
«Σας προτείνουμε ένα φόρο, γλυκύ φόρο, κύριε πρωθυπουργέ», έλεγε στις 6/2/09 στη Βουλή ο κ. Καρατζαφέρης.
Σύνδεσμός του με την κυβέρνηση παραμένει ο κ. Παν. Ψωμιάδης Σύνδεσμός του με την κυβέρνηση παραμένει ο κ. Παν. Ψωμιάδης «Ενα εκατομμύριο σπίτια είναι παράνομα. Ολα τα διαμερίσματα της Ελλάδας είναι παράνομα με τους ημιυπαίθριους χώρους. Ολοι θέλουν να τα νομιμοποιήσουν. Δεν υπάρχει Ελληνας που δεν θα δώσει ευχάριστα για να νομιμοποιήσει το σπίτι του, γιατί αυτομάτως ανεβαίνει και η αντικειμενική αξία του ακινήτου. Να τα γκρεμίσετε ένα εκατομμύριο σπίτια δεν μπορείτε. Αρα, λοιπόν, πάρτε απ' αυτό το φόρο».
Πρόκειται για το αυστηρά εισπρακτικό μέτρο που έσπευσε να υιοθετήσει ο κ. Σουφλιάς, με την αστεία επισήμανση ότι «δεν πρόκειται για νομιμοποίηση, αλλά για τακτοποίηση».
Β. Η φοροαπαλλαγή για τα αυτοκίνητα πολυτελείας.
«Τόσο καιρό που φωνάζαμε εμείς εντός Κοινοβουλίου κι εντός Ευρωκοινοβουλίου να φέρετε την πλήρη κατάργηση του τέλος ταξινόμησης, δεν το κάνατε», έλεγε και πάλι στη Βουλή στις 30/3/09, ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ.
«Το πιο ακριβό αυτοκίνητο, η Porsche η Cayenne, έχει 22.000 ευρώ στις Βρυξέλλες -χθες ήμουν εκεί- όταν είναι τετραετίας. Εδώ, γιατί έχει 60.000 και 70.000 ευρώ; Για ποιο λόγο το αυτοκίνητο που στην Ελλάδα έχει 40.000 ευρώ στη Ρουμανία μπορείς να βρεις το ίδιο με 14.000 ευρώ; Είμαστε η μόνη χώρα της Ευρώπης που συμβαίνει αυτό. Αν θέλετε, λοιπόν, να νομοθετήσετε υπέρ του λαού, νομοθετήστε και πείτε "καταργείται τελείως"».
Δώστε Πόρσε στο λαό, λοιπόν! Αλλά οι «δομικές αλλαγές» που εισηγείται ο κ. Καρατζαφέρης για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι πολύ σοβαρότερες:
1. Η κατάργηση της φορολογίας των επιχειρήσεων που επενδύουν.
«Στις ελάχιστες επενδύσεις που γίνονται, για να μη φύγουν και αυτές και γίνουν περισσότερες, όσα κέρδη επανεπενδύονται, μηδέν φορολογία. Οταν, λοιπόν, υπάρχει μία επιχείρηση που επενδύει όσα και αν κερδίζει στο σύνολό τους, δεν φορολογούνται. Οχι κλάσμα, κύριε πρωθυπουργέ. Γιατί όταν μπει κλάσμα, αρχίζει ο έφορος και κάνει το κουμάντο» (12/2/09).
2. Η νομιμοποίηση του μαύρου χρήματος των επιχειρηματιών.
«Ζητήστε να σας πουν πόσα χρήματα έχουν οι Ελληνες στο εξωτερικό. Θα τρομάξετε. Είμαστε η χώρα με τις μεγαλύτερες καταθέσεις στην Ελβετία. Κάποια απ' αυτά τα χρήματα μπορούν να έλθουν πίσω, κύριε πρωθυπουργέ. Νομιμοποιήστε τα. Πώς; Πείτε: νομιμοποιώ όλα αυτά τα χρήματα, δεν με ενδιαφέρει πώς τα έβγαλες έξω, αρκεί να πάρεις ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου» (12/2/09).
Μια καρέκλα χωρίζει τον κ. Καρατζαφέρη από τον άλλοτε ηγέτη και μέγα ευεργέτη του Μια καρέκλα χωρίζει τον κ. Καρατζαφέρη από τον άλλοτε ηγέτη και μέγα ευεργέτη του 3. Η κατάργηση του «πόθεν έσχες».
«Καταργήστε για πέντε χρόνια το "πόθεν έσχες", καταργήστε για πέντε χρόνια ό,τι τεκμήριο υπάρχει. Αυτός που έχει χρήματα στο σεντούκι θα πάει να τα κάνει σπίτι και αν έχει πολλά, θα τα κάνει βίλα. Θα δουλέψει ο εκσκαφέας, ο οικοδόμος, θα δουλέψει ο μπογιατζής, θα δουλέψει ο σιδεράς, θα δουλέψει αυτός ο οποίος πουλάει κουζίνες, ψυγεία ή κουρτίνες, όλοι. Θα γυρίσει η αγορά. Βγάλτε τα μαύρα χρήματα από τα σεντούκια» (12/2/09).
4. Η θεσμοποίηση της παραοικονομίας σε όλα τα επίπεδα.
«Οσον αφορά την παραοικονομία, ξέρετε ότι υπάρχει ανάμεσά μας. Εγώ, αν ήμουν στη θέση σας, θα έκανα λίγο τα στραβά μάτια. Πρόσκαιρα θα έχανα κάποια έσοδα, στο τέλος όμως θα τα πάρω τα έσοδά μου. Θα τα πάρω από το έργο που θα κάνει, που θα χτίσει, που θα αγοράσει ένα ακίνητο. Ταυτόχρονα, όμως, ενισχύω την απασχόληση! Αποφεύγω έναν μεγάλο βραχνά. Γιατί εμένα δεν με ενδιαφέρει σε αυτήν τη φάση εκεί που πηγαίνει η ανεργία, ποια οικονομία μου δίνει μεροκάματα! Εγώ θέλω μεροκάματα τώρα» (12/2/09).
5. Το ξεπούλημα όλων των δημόσιων οργανισμών «εδώ και τώρα».
Ο κ. Καρατζαφέρης δεν αρκείται στην υποστήριξη των κυβερνητικών χειρισμών για την πώληση της Ολυμπιακής. Προτείνει -επί τη ευκαιρία- το ξεπούλημα και του ΟΣΕ: «Εχουμε μια αδερφή γεροντοκόρη πενήντα οκτώ ετών, κακοφτιαγμένη, στραπατσαρισμένη και έρχεται κάποιος και την παίρνει και μας δίνει και προίκα. Οχι να δώσουμε εμείς προίκα. Λοιπόν, μην χάσετε την ευκαιρία. Κοιτάξτε τι καλύτερο μπορείτε να δώσετε. Και κοντά στη γεροντοκόρη αδερφή, μπας και δώσετε και κανέναν γεροντοκόρο αδερφό, δηλαδή τον ΟΣΕ» (12/2/09).
6. Η θεοποίηση των ιδιωτικών επιχειρήσεων και της δράσης τους.
«Ξέρετε, κύριε υπουργέ», παρατηρεί στον κ. Αβραμόπουλο (18/2/09), «ότι εάν αναθέσετε σ' έναν ιδιωτικό φορέα όλες τις αξονικές, όλες τις μαγνητικές, όλα τα εγκεφαλογραφήματα, θα σας έρθει φθηνότερα κατά έν τρίτο απ' ό,τι κοστίζει σήμερα;».
7. Η δημιουργία ενός «παραδείσου» επενδυτών στην Ελλάδα.
Το οικονομικό όραμα του κ. Καρατζαφέρη είναι να δημιουργηθεί στην Ελλάδα ένα επενδυτικό «θαύμα», ανάλογο μ' εκείνο που προκάλεσε σε χώρες της Ασίας και της Ανατολικής Ευρώπης τα μικρά μεροκάματα και η απουσία εργατικής προστασίας.
Στις 22/1/09 ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ αποκαλύπτει στον αρμόδιο υπουργό ότι «δύο παγκόσμιες μονάδες, η Mitsubishi και η Hyundai, θέλουν καλύτερη πρόσβαση στην Ευρώπη. Το ξέρετε; Τα λαγωνικά σας το έχουν πιάσει αυτό; Εγώ θα πήγαινα αύριο το πρωί, κύριε υπουργέ, στην Ιαπωνία και θα έλεγα "ελάτε στην Ελλάδα και σας δίνω τα πάντα, ό,τι θέλετε, μέχρι και ασφαλιστική απαλλαγή τα πρώτα πέντε χρόνια. Ελάτε εδώ"». Με ιδιαίτερη επιμονή επανέφερε στη Βουλή το ίδιο αίτημα για χαριστική μεταχείριση των δύο συγκεκριμένων πολυεθνικών εταιρειών ο βουλευτής του ΛΑΟΣ και προσωπικός συνεργάτης του κ. Καρατζαφέρη Κωνσταντίνος Αϊβαλιώτης (28 και 29/1/09).
8. Η καταπάτηση δικαιωμάτων των εργαζομένων της χώρας.
Οπως κάθε συνεπής σκληρός νεοφιλελεύθερος, ο κ. Καρατζαφέρης θεωρεί εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη τους αγώνες των εργαζομένων και, φυσικά, τον ίδιο τον συνδικαλισμό.
Δεν διστάζει, μάλιστα, να εκθειάσει από το βήμα της Βουλής το περιβόητο «άρθρο 4», δηλαδή τον αντεργατικό νόμο του 1983: «Είμαι απολύτως υπέρ του άρθρου 4 που είχε φέρει [το ΠΑΣΟΚ], που επιτέλους προσδιόριζε πώς γίνεται μία απεργία. Από τους εργαζόμενους οι μισοί συν ένας. Γιατί τώρα είναι χίλιοι οι εργαζόμενοι σε έναν τομέα, συνδικαλίζονται οι 100, ταμειακώς εντάξει είναι οι 60 και αποφασίζουν οι 31. Και οι άλλοι δεν θέλουν. Πάμε, λοιπόν, σε μία λογική επεξεργασία» (23/1/09).
Οσο για τις διεκδικήσεις των εργαζομένων, «όλοι είμαστε υπέρ της ελευθερίας των διεκδικήσεων, όλοι είμαστε υπέρ των λαϊκών αγώνων. Δεν είμαστε όμως υπέρ των παρανομιών».
9. Με τραπεζίτη αρχηγό.
Και πώς θα γίνουν όλα αυτά που εισηγείται ο κ. Καρατζαφέρης; Μα είναι πολύ απλό. Πρέπει να αναλάβει την πρωθυπουργία ένας τραπεζίτης!
Απευθυνόμενος με επίκαιρη ερώτηση προς τον πρωθυπουργό σχετικά με την ανάγκη συναίνεσης για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης (20/2/09), ο κ. Καρατζαφέρης εισηγήθηκε την πρωθυπουργοποίηση του Λουκά Παπαδήμου, υποδιοικητή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας και πρώην διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος:
«Αυτό το οποίο προτείνω εγώ και είναι συγκεκριμένο είναι να φωνάξουμε τον καλύτερο. Ποιος είναι ο καλύτερος σήμερα; Ποιος μπορεί να βγάλει τη χώρα από την κρίση; Πιστεύω και προτείνω -μπορεί να είναι άλλος, μπορεί κάποιος να προτείνει κάποιον άλλο- τον Λουκά Παπαδήμο. Να τον πάρουμε από υποδιοικητή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας, να τον φέρουμε εδώ, να κάνουμε κυβέρνηση, να βάλετε εσείς τους υπουργούς σας, να βάλει το ΠΑΣΟΚ, να βάλουν και οι άλλοι από έναν και να στηρίξουμε όλοι μαζί μια προσπάθεια να βγούμε από την κρίση».
Δεν υπάρχει πιο κυνική ομολογία για τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την έξοδο από την κρίση ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ από αυτή τη σαφή πρόταση.
Την ίδια ώρα που σε διεθνές επίπεδο θεωρούνται υπεύθυνοι για την κρίση οι ακραίοι κερδοσκοπικοί μηχανισμοί που στήθηκαν από τους τραπεζικούς γίγαντες και ενώ στην Ελλάδα η τραπεζική αγορά συνεχίζει να πετυχαίνει υψηλή κερδοφορία σε βάρος των χρηστών του τραπεζικού συστήματος, ακούγεται εξαιρετικά προκλητική μια τέτοια πρόταση. Βέβαια, είναι και δείγμα του πολιτικού πρωτογονισμού της ακροδεξιάς στην Ελλάδα, γιατί στην ίδια ομιλία του ο κ. Καρατζαφέρης εξήγησε ότι αν το πρόβλημα της Ελλάδας δεν ήταν οικονομικό (όπως σήμερα) αλλά εθνικό, τότε καταλληλότερος για πρωθυπουργός θα ήταν ένας... στρατιωτικός.
Τι θέλει το ΛΑΟΣ
Ολα αυτά τα μέτρα που απαριθμεί σε κάθε ευκαιρία ο κ. Καρατζαφέρης δεν τα εμπνεύστηκε μόνο ενόψει της κρίσης. Αν κάνει κανείς τον κόπο να διαβάσει το επίσημο πρόγραμμα με το οποίο κατέβηκε το ΛΑΟΣ στις τελευταίες εκλογές, θα διαπιστώσει ότι περιλαμβάνονται σκληρά αντιεργατικά νεοφιλελεύθερα μέτρα που δεν θα τολμούσαν να προτείνουν ούτε τα παιδιά του Σικάγου στη Χιλή του Πινοσέτ.
*Το πρόγραμμα αυτό προβλέπει έναν «θεσμό συνεργασίας των τάξεων» που θα υποκαταστήσει το συνδικαλισμό (σ. 15), προτείνει σκανδαλώδη επιδότηση κατά 50% των εφοπλιστών για πλοία που ναυπηγούνται σε ελληνικά ναυπηγεία (σ. 75), εισηγείται ξεπούλημα των εταιρειών του δημόσιου τομέα «επειδή δημιουργήθηκαν από την τάση για κρατισμό του ΠΑΣΟΚ» (σ. 34).
*Οσο για τον δημόσιο τομέα, το σάκο του μποξ δηλαδή για κάθε συνεπή νεοφιλελεύθερο, το πρόγραμμα του ΛΑΟΣ προβλέπει προσαρμογή των αμοιβών του δημόσιου τομέα σε αυτές του ιδιωτικού και «εξατομίκευσή» τους. Δηλαδή, εξάρτησή τους από «την αποτελεσματικότητα, από την παραγωγικότητα και από την ακεραιότητα του κάθε υπαλλήλου» (σ. 33).
*Εκεί όπου οι θέσεις του ΛΑΟΣ ξεπερνούν τη νεοφιλελεύθερη ουτοπία είναι όταν προτείνουν την... κατάργηση των δασών: «Οι εκτάσεις που χαρακτηρίζονται σήμερα ως δασικές χωρίς να είναι δρυμοί θα πρέπει να αποχαρακτηρισθούν και να παραδοθούν για γεωργική, αστική ή περιαστική χρήση» (σ. 79).
*Αλλά και σε όλη τη διαδρομή του κ. Καρατζαφέρη από την περίοδο που απλώς διεκδικούσε το χώρο μιας (ακροδεξιάς) τάσης στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας, μέχρι σήμερα που την πιέζει απ' τα έξω με την αξιοσημείωτη κοινοβουλευτική του παρουσία, οι οικονομικές του προτάσεις είχαν σαφές πολιτικό πρόσημο. Δεν είναι ασφαλώς συμπτωματικό το γεγονός ότι ως μόνιμος «ειδικός οικονομικός αναλυτής» σε κάθε είδους εκπομπή του Τηλεάστυ παρουσιάζεται ο Κωνσταντίνος Θάνος, στέλεχος της απριλιανής χούντας.
*Ολα αυτά τα χρόνια, σε κάθε ευκαιρία, από τις εκπομπές του ο κ. Καρατζαφέρης επαναφέρει προτάσεις καταστρατήγησης των κεκτημένων δικαιωμάτων των εργαζομένων και υιοθετεί κάθε λογής πρόταση που θα ενθουσίαζε ακόμα και τον πιο ασύδοτο εργοδότη. Κατά τη γνώμη του οι ξένοι επενδυτές δεν έρχονται στη χώρα μας «επειδή έχουμε αλλοπρόσαλλο φορολογικό και εργασιακό καθεστώς», «ένα συντεχνιακό σύστημα που καπέλωνε ο κομμουνισμός» (Τηλεάστυ, 17/1/05). Και τι πρέπει να γίνει; Να καταργηθεί ο κατώτατος μισθός! Ετσι θα γίνει ελεύθερη η αγορά, κατά τον κ. Καρατζαφέρη, γιατί ο εργαζόμενος «δεν θέλει να φάει αστακό, αρκείται στη φασολάδα».
*Παρόμοια επιχειρήματα κατά των εργαζομένων αναπτύσσουν και οι διάφοροι σχολιαστές στο κανάλι του:
«Οι ναυτικοί αμείβονται πλουσιοπαρόχως και θα έπρεπε να είναι οι τελευταίοι που διαμαρτύρονται», λέει ο κ. Κόλμερ (Τηλεάστυ, 28/2/06) και συμφωνεί με τον οικοδεσπότη, σημερινό ευρωβουλευτή του ΛΑΟΣ, Γεώργιο Γεωργίου, ότι θα έπρεπε «να βάλουν μυαλό οι έλληνες ναυτικοί». Ο κ. Γεωργίου προσθέτει, για όσους δεν κατάλαβαν, ότι πρέπει «να επιτραπεί η χρήση αλλοδαπών πληρωμάτων, διότι ένας Ελλην ανειδίκευτος εργαζόμενος κοστίζει όσο 5,3 Αιγύπτιοι».
Η λύση, λοιπόν, για τους αναλυτές του ΛΑΟΣ στην κρίση είναι η πλήρης απελευθέρωση της αγοράς, και όποιον πάρει ο χάρος. Αλλά αυτές ακριβώς οι απόψεις είναι που κάνουν τόσο δημοφιλή τον κ. Καρατζαφέρη σε μερίδα του «οικονομικού κόσμου» και, το σημαντικότερο, σε πολλούς από τους πιο διακεκριμένους τηλεπαρουσιαστές των βραδινών δελτίων...
ios@enet.gr
Παρά την πρόσφατη επαναβεβαίωση της παλιάς θέσης του κ. Καραμανλή ότι «δεν συνεργάζεται με τα άκρα», η προσέγγιση του κόμματος του κ. Καρατζαφέρη προς το κυβερνών κόμμα συνεχίζεται.
Η αδυναμία της κυβέρνησης της Ν.Δ., με την οριακή πλειοψηφία και το τσαλακωμένο πολιτικό προφίλ, αφήνει ελεύθερο το χώρο στον πεπειραμένο τακτικιστή καναλάρχη. Με υπολογισμένες κινήσεις και εφαρμόζοντας σταθερά την τακτική του σκοτσέζικου ντους, ο κ. Καρατζαφέρης διεκδικεί να επιστρέψει από την πόρτα στην «κοινή πολυκατοικία» της (ακρο-κεντρο)δεξιάς, εκεί δηλαδή από όπου τον πέταξαν πριν από 9 χρόνια από το παράθυρο.
Ακόμα κι ο Αρης Σπηλιωτόπουλος, ο άνθρωπος δηλαδή που είχε δεχτεί το 2000 τη σφοδρή επίθεση από τον κ. Καρατζαφέρη (με τα περί «Σαλώμης») που οδήγησε στη διαγραφή του, είναι έτοιμος να τον καλοδεχτεί, λέγοντας μεγαλόψυχα ότι «ο ΛΑΟΣ σε πολλά ζητήματα έχει εκφράσει απόψεις που δεν χαρακτηρίζονται ακραίες».
Οσο για την παλιά δήλωση Καραμανλή περί άκρων, ο υπουργός Παιδείας έδωσε μια περίεργη ερμηνεία: «Η δήλωση Καραμανλή περί άκρων δεν αποκλείει κανέναν και δεν προεγκρίνει κανέναν» (Mega, 9/3/09).
Για να αντιληφθεί κανείς πώς σχεδιάζει αυτή την προσέγγιση, χρήσιμη είναι η περιγραφή που έκανε ο ίδιος ο κ. Καρατζαφέρης σε μια συνεδρίαση της Βουλής τον περασμένο μήνα.
Ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ θυμήθηκε μια παλιά ελληνική ταινία με «μια ξεπεσμένη αριστοκράτισσα και την κόρη της, που μου φαίνεται ότι ήταν η Μπέτυ Αρβανίτη, οι οποίες δεν είχαν να φάνε και πήγαινε ένας κρεοπώλης της γειτονιάς, ένας χασάπης και τους έδινε τα κρέατα, τα μπιφτέκια, τον κιμά κ.λπ. και την "έβγαζαν". Αλλά, βεβαίως, δεν ήθελαν να δείξουν το χασάπη, ντρεπόντουσαν. Ετσι είναι ξεπεσμένη η Νέα Δημοκρατία. Παίρνει τις ιδέες μας αλλά δεν θέλει να ξέρει ότι είναι από εμάς».
Κρεοπωλείον «Η πατρίς»
Ο (κατά δήλωσή του) «χασάπης» της δεξιάς έχει, βέβαια, δίκιο. Σε μια σειρά από ζητήματα που απασχόλησαν τα τελευταία χρόνια την κυβέρνηση, οι τελικές αποφάσεις που πάρθηκαν από τα αρμόδια υπουργεία και τον ίδιο τον πρωθυπουργό φέρνουν τη σφραγίδα του κ. Καρατζαφέρη. Σε ορισμένα, μάλιστα, απ' αυτά, ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ έχει κατορθώσει να δημιουργήσει πραγματικό «ρεύμα», παρασύροντας στην πολιτική του επιχειρηματολογία μέσα ενημέρωσης που υποτίθεται ότι δεν ταυτίζονται με τη δεξιά (εφημερίδες όπως το «Πρώτο Θέμα» και κανάλια όπως το Mega).
Από τη διαμάχη για το βιβλίο της Ιστορίας μέχρι τις κυβερνητικές εξαγγελίες για την ποινικοποίηση της κουκούλας και την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, η κυβέρνηση εμφανίζεται να υιοθετεί -και μάλιστα με μεγάλη καθυστέρηση που της προκαλεί και αντίστοιχο πολιτικό κόστος- τις προτάσεις του κ. Καρατζαφέρη.
Από τη δική τους πλευρά, ο πρόεδρος και οι βουλευτές του ΛΑΟΣ δεν διστάζουν να υπερψηφίζουν τα κρίσιμα νομοσχέδια της κυβέρνησης, ενώ οι παρεμβάσεις τους στη Βουλή κινούνται περισσότερο κατά του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ και πολύ συχνά από τα δικά τους έδρανα εκφωνούνται οι πιο καθαροί φιλοκυβερνητικοί λόγοι.
Πιο (νεο)φιλελεύθερος από τον κ. Αλογοσκούφη αποδεικνύεται ότι είναι ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ. Σύνδεσμός του με την κυβέρνηση παραμένει ο κ. Παν. Ψωμιάδης Πιο (νεο)φιλελεύθερος από τον κ. Αλογοσκούφη αποδεικνύεται ότι είναι ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ Το αποτέλεσμα είναι να έχει ήδη δημιουργηθεί ένας σφικτός πολιτικός εναγκαλισμός, τον οποίο αποδέχεται στην πράξη η κυβέρνηση, ακόμα και όταν στα λόγια τον απορρίπτει. Η σαφής στροφή της προς μια πολιτική ατζέντα «νόμου και τάξης» προκύπτει και ενισχύεται απ' αυτή την άτυπη συνεργασία, την οποία ο κ. Καρατζαφέρης ήδη αποκαλεί «συγκυβέρνηση».
Στην πραγματικότητα ο κ. Καρατζαφέρης έχει πετύχει ό,τι έλεγε και το παλιό σλόγκαν για τα εσώρουχα που είχε ο ίδιος λανσάρει, την εποχή που ήταν (μόνο) διαφημιστής: «Απ' έξω εμφάνιση και από μέσα άνεση». Απ' έξω η κυβέρνηση εξακολουθεί να εμφανίζεται ως πολιτικός εκφραστής του μεσαίου χώρου, ενώ από μέσα έχει όλη την άνεση να κυριαρχεί η ακροδεξιά.
Οι δυο πιο ορατοί άξονες αυτής της προσέγγισης είναι ασφαλώς η επιβολή μέτρων σκληρής αστυνόμευσης στο εσωτερικό και η υιοθέτηση μιας εθνικιστικής ρητορικής στο εξωτερικό.
Αλλά το πραγματικό πολιτικό ερώτημα που προκύπτει από αυτή τη σύγκλιση είναι ποιες επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτή η «συγκυβέρνηση» στη διαχείριση του σπουδαιότερου ζητήματος αυτής της περιόδου, την αντιμετώπιση δηλαδή της οικονομικής κρίσης.
Ο πατριωτισμός της τσέπης
Η οικονομική «φιλοσοφία» του ΛΑΟΣ αποτελεί ένα επιπλέον επιχείρημα, το οποίο χρησιμοποιούν ορισμένοι αναλυτές για να διευκολύνουν τη διαφαινόμενη δεξιά «συγκυβέρνηση». Αν μπολιαστεί, μας λένε αυτοί οι αναλυτές, η οικονομική πολιτική της Νέας Δημοκρατίας με τη «σκέψη Καρατζαφέρη», τότε μπορεί να πάρει πιο «φιλολαϊκές μορφές», εφόσον το ΛΑΟΣ αποτελεί τη σύγχρονη εκδοχή της παλιάς λαϊκής δεξιάς, η οποία δεν υιοθετεί τη φιλελεύθερη οικονομική λογική.
Είναι αλήθεια ότι ορισμένες από τις κατά καιρούς εξαγγελίες του κ. Καρατζαφέρη έχουν σαφή αναφορά σε δόγματα της λαϊκής δεξιάς και συνοδεύονται από προτάσεις μέτρων «προστασίας των μικρομεσαίων», που έρχονται σε αντίθεση με τη σκληρή νεοφιλελεύθερη λογική. Αν συνυπολογίσει κανείς την αντιευρωπαϊκή ρητορική του κόμματος, τότε μπορεί να παρασυρθεί και να θεωρήσει ότι περιμένουν καλύτερες μέρες τους εργαζόμενους, αν επιτευχθεί τελικά η πολυσυζητημένη συγκατοίκηση.
Ομως, ισχύει εντελώς το αντίθετο. Αν μπει κανείς στον κόπο και αφαιρέσει από τις προτάσεις του κ. Καρατζαφέρη το διαφημιστικό τους περίβλημα, το μόνο που μένει είναι μια σκληρή νεοφιλελεύθερη λογική. Ξεχωρίζουμε κατ' αρχάς δύο προτάσεις του ΛΑΟΣ που ήδη έχουν υιοθετηθεί από την κυβέρνηση, αλλά έχει ενδιαφέρον η συλλογιστική με την οποία τις εισηγήθηκε προσωπικά ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ.
Α. Η «νομιμοποίηση» των ημιυπαίθριων χώρων.
«Σας προτείνουμε ένα φόρο, γλυκύ φόρο, κύριε πρωθυπουργέ», έλεγε στις 6/2/09 στη Βουλή ο κ. Καρατζαφέρης.
Σύνδεσμός του με την κυβέρνηση παραμένει ο κ. Παν. Ψωμιάδης Σύνδεσμός του με την κυβέρνηση παραμένει ο κ. Παν. Ψωμιάδης «Ενα εκατομμύριο σπίτια είναι παράνομα. Ολα τα διαμερίσματα της Ελλάδας είναι παράνομα με τους ημιυπαίθριους χώρους. Ολοι θέλουν να τα νομιμοποιήσουν. Δεν υπάρχει Ελληνας που δεν θα δώσει ευχάριστα για να νομιμοποιήσει το σπίτι του, γιατί αυτομάτως ανεβαίνει και η αντικειμενική αξία του ακινήτου. Να τα γκρεμίσετε ένα εκατομμύριο σπίτια δεν μπορείτε. Αρα, λοιπόν, πάρτε απ' αυτό το φόρο».
Πρόκειται για το αυστηρά εισπρακτικό μέτρο που έσπευσε να υιοθετήσει ο κ. Σουφλιάς, με την αστεία επισήμανση ότι «δεν πρόκειται για νομιμοποίηση, αλλά για τακτοποίηση».
Β. Η φοροαπαλλαγή για τα αυτοκίνητα πολυτελείας.
«Τόσο καιρό που φωνάζαμε εμείς εντός Κοινοβουλίου κι εντός Ευρωκοινοβουλίου να φέρετε την πλήρη κατάργηση του τέλος ταξινόμησης, δεν το κάνατε», έλεγε και πάλι στη Βουλή στις 30/3/09, ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ.
«Το πιο ακριβό αυτοκίνητο, η Porsche η Cayenne, έχει 22.000 ευρώ στις Βρυξέλλες -χθες ήμουν εκεί- όταν είναι τετραετίας. Εδώ, γιατί έχει 60.000 και 70.000 ευρώ; Για ποιο λόγο το αυτοκίνητο που στην Ελλάδα έχει 40.000 ευρώ στη Ρουμανία μπορείς να βρεις το ίδιο με 14.000 ευρώ; Είμαστε η μόνη χώρα της Ευρώπης που συμβαίνει αυτό. Αν θέλετε, λοιπόν, να νομοθετήσετε υπέρ του λαού, νομοθετήστε και πείτε "καταργείται τελείως"».
Δώστε Πόρσε στο λαό, λοιπόν! Αλλά οι «δομικές αλλαγές» που εισηγείται ο κ. Καρατζαφέρης για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι πολύ σοβαρότερες:
1. Η κατάργηση της φορολογίας των επιχειρήσεων που επενδύουν.
«Στις ελάχιστες επενδύσεις που γίνονται, για να μη φύγουν και αυτές και γίνουν περισσότερες, όσα κέρδη επανεπενδύονται, μηδέν φορολογία. Οταν, λοιπόν, υπάρχει μία επιχείρηση που επενδύει όσα και αν κερδίζει στο σύνολό τους, δεν φορολογούνται. Οχι κλάσμα, κύριε πρωθυπουργέ. Γιατί όταν μπει κλάσμα, αρχίζει ο έφορος και κάνει το κουμάντο» (12/2/09).
2. Η νομιμοποίηση του μαύρου χρήματος των επιχειρηματιών.
«Ζητήστε να σας πουν πόσα χρήματα έχουν οι Ελληνες στο εξωτερικό. Θα τρομάξετε. Είμαστε η χώρα με τις μεγαλύτερες καταθέσεις στην Ελβετία. Κάποια απ' αυτά τα χρήματα μπορούν να έλθουν πίσω, κύριε πρωθυπουργέ. Νομιμοποιήστε τα. Πώς; Πείτε: νομιμοποιώ όλα αυτά τα χρήματα, δεν με ενδιαφέρει πώς τα έβγαλες έξω, αρκεί να πάρεις ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου» (12/2/09).
Μια καρέκλα χωρίζει τον κ. Καρατζαφέρη από τον άλλοτε ηγέτη και μέγα ευεργέτη του Μια καρέκλα χωρίζει τον κ. Καρατζαφέρη από τον άλλοτε ηγέτη και μέγα ευεργέτη του 3. Η κατάργηση του «πόθεν έσχες».
«Καταργήστε για πέντε χρόνια το "πόθεν έσχες", καταργήστε για πέντε χρόνια ό,τι τεκμήριο υπάρχει. Αυτός που έχει χρήματα στο σεντούκι θα πάει να τα κάνει σπίτι και αν έχει πολλά, θα τα κάνει βίλα. Θα δουλέψει ο εκσκαφέας, ο οικοδόμος, θα δουλέψει ο μπογιατζής, θα δουλέψει ο σιδεράς, θα δουλέψει αυτός ο οποίος πουλάει κουζίνες, ψυγεία ή κουρτίνες, όλοι. Θα γυρίσει η αγορά. Βγάλτε τα μαύρα χρήματα από τα σεντούκια» (12/2/09).
4. Η θεσμοποίηση της παραοικονομίας σε όλα τα επίπεδα.
«Οσον αφορά την παραοικονομία, ξέρετε ότι υπάρχει ανάμεσά μας. Εγώ, αν ήμουν στη θέση σας, θα έκανα λίγο τα στραβά μάτια. Πρόσκαιρα θα έχανα κάποια έσοδα, στο τέλος όμως θα τα πάρω τα έσοδά μου. Θα τα πάρω από το έργο που θα κάνει, που θα χτίσει, που θα αγοράσει ένα ακίνητο. Ταυτόχρονα, όμως, ενισχύω την απασχόληση! Αποφεύγω έναν μεγάλο βραχνά. Γιατί εμένα δεν με ενδιαφέρει σε αυτήν τη φάση εκεί που πηγαίνει η ανεργία, ποια οικονομία μου δίνει μεροκάματα! Εγώ θέλω μεροκάματα τώρα» (12/2/09).
5. Το ξεπούλημα όλων των δημόσιων οργανισμών «εδώ και τώρα».
Ο κ. Καρατζαφέρης δεν αρκείται στην υποστήριξη των κυβερνητικών χειρισμών για την πώληση της Ολυμπιακής. Προτείνει -επί τη ευκαιρία- το ξεπούλημα και του ΟΣΕ: «Εχουμε μια αδερφή γεροντοκόρη πενήντα οκτώ ετών, κακοφτιαγμένη, στραπατσαρισμένη και έρχεται κάποιος και την παίρνει και μας δίνει και προίκα. Οχι να δώσουμε εμείς προίκα. Λοιπόν, μην χάσετε την ευκαιρία. Κοιτάξτε τι καλύτερο μπορείτε να δώσετε. Και κοντά στη γεροντοκόρη αδερφή, μπας και δώσετε και κανέναν γεροντοκόρο αδερφό, δηλαδή τον ΟΣΕ» (12/2/09).
6. Η θεοποίηση των ιδιωτικών επιχειρήσεων και της δράσης τους.
«Ξέρετε, κύριε υπουργέ», παρατηρεί στον κ. Αβραμόπουλο (18/2/09), «ότι εάν αναθέσετε σ' έναν ιδιωτικό φορέα όλες τις αξονικές, όλες τις μαγνητικές, όλα τα εγκεφαλογραφήματα, θα σας έρθει φθηνότερα κατά έν τρίτο απ' ό,τι κοστίζει σήμερα;».
7. Η δημιουργία ενός «παραδείσου» επενδυτών στην Ελλάδα.
Το οικονομικό όραμα του κ. Καρατζαφέρη είναι να δημιουργηθεί στην Ελλάδα ένα επενδυτικό «θαύμα», ανάλογο μ' εκείνο που προκάλεσε σε χώρες της Ασίας και της Ανατολικής Ευρώπης τα μικρά μεροκάματα και η απουσία εργατικής προστασίας.
Στις 22/1/09 ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ αποκαλύπτει στον αρμόδιο υπουργό ότι «δύο παγκόσμιες μονάδες, η Mitsubishi και η Hyundai, θέλουν καλύτερη πρόσβαση στην Ευρώπη. Το ξέρετε; Τα λαγωνικά σας το έχουν πιάσει αυτό; Εγώ θα πήγαινα αύριο το πρωί, κύριε υπουργέ, στην Ιαπωνία και θα έλεγα "ελάτε στην Ελλάδα και σας δίνω τα πάντα, ό,τι θέλετε, μέχρι και ασφαλιστική απαλλαγή τα πρώτα πέντε χρόνια. Ελάτε εδώ"». Με ιδιαίτερη επιμονή επανέφερε στη Βουλή το ίδιο αίτημα για χαριστική μεταχείριση των δύο συγκεκριμένων πολυεθνικών εταιρειών ο βουλευτής του ΛΑΟΣ και προσωπικός συνεργάτης του κ. Καρατζαφέρη Κωνσταντίνος Αϊβαλιώτης (28 και 29/1/09).
8. Η καταπάτηση δικαιωμάτων των εργαζομένων της χώρας.
Οπως κάθε συνεπής σκληρός νεοφιλελεύθερος, ο κ. Καρατζαφέρης θεωρεί εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη τους αγώνες των εργαζομένων και, φυσικά, τον ίδιο τον συνδικαλισμό.
Δεν διστάζει, μάλιστα, να εκθειάσει από το βήμα της Βουλής το περιβόητο «άρθρο 4», δηλαδή τον αντεργατικό νόμο του 1983: «Είμαι απολύτως υπέρ του άρθρου 4 που είχε φέρει [το ΠΑΣΟΚ], που επιτέλους προσδιόριζε πώς γίνεται μία απεργία. Από τους εργαζόμενους οι μισοί συν ένας. Γιατί τώρα είναι χίλιοι οι εργαζόμενοι σε έναν τομέα, συνδικαλίζονται οι 100, ταμειακώς εντάξει είναι οι 60 και αποφασίζουν οι 31. Και οι άλλοι δεν θέλουν. Πάμε, λοιπόν, σε μία λογική επεξεργασία» (23/1/09).
Οσο για τις διεκδικήσεις των εργαζομένων, «όλοι είμαστε υπέρ της ελευθερίας των διεκδικήσεων, όλοι είμαστε υπέρ των λαϊκών αγώνων. Δεν είμαστε όμως υπέρ των παρανομιών».
9. Με τραπεζίτη αρχηγό.
Και πώς θα γίνουν όλα αυτά που εισηγείται ο κ. Καρατζαφέρης; Μα είναι πολύ απλό. Πρέπει να αναλάβει την πρωθυπουργία ένας τραπεζίτης!
Απευθυνόμενος με επίκαιρη ερώτηση προς τον πρωθυπουργό σχετικά με την ανάγκη συναίνεσης για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης (20/2/09), ο κ. Καρατζαφέρης εισηγήθηκε την πρωθυπουργοποίηση του Λουκά Παπαδήμου, υποδιοικητή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας και πρώην διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος:
«Αυτό το οποίο προτείνω εγώ και είναι συγκεκριμένο είναι να φωνάξουμε τον καλύτερο. Ποιος είναι ο καλύτερος σήμερα; Ποιος μπορεί να βγάλει τη χώρα από την κρίση; Πιστεύω και προτείνω -μπορεί να είναι άλλος, μπορεί κάποιος να προτείνει κάποιον άλλο- τον Λουκά Παπαδήμο. Να τον πάρουμε από υποδιοικητή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας, να τον φέρουμε εδώ, να κάνουμε κυβέρνηση, να βάλετε εσείς τους υπουργούς σας, να βάλει το ΠΑΣΟΚ, να βάλουν και οι άλλοι από έναν και να στηρίξουμε όλοι μαζί μια προσπάθεια να βγούμε από την κρίση».
Δεν υπάρχει πιο κυνική ομολογία για τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την έξοδο από την κρίση ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ από αυτή τη σαφή πρόταση.
Την ίδια ώρα που σε διεθνές επίπεδο θεωρούνται υπεύθυνοι για την κρίση οι ακραίοι κερδοσκοπικοί μηχανισμοί που στήθηκαν από τους τραπεζικούς γίγαντες και ενώ στην Ελλάδα η τραπεζική αγορά συνεχίζει να πετυχαίνει υψηλή κερδοφορία σε βάρος των χρηστών του τραπεζικού συστήματος, ακούγεται εξαιρετικά προκλητική μια τέτοια πρόταση. Βέβαια, είναι και δείγμα του πολιτικού πρωτογονισμού της ακροδεξιάς στην Ελλάδα, γιατί στην ίδια ομιλία του ο κ. Καρατζαφέρης εξήγησε ότι αν το πρόβλημα της Ελλάδας δεν ήταν οικονομικό (όπως σήμερα) αλλά εθνικό, τότε καταλληλότερος για πρωθυπουργός θα ήταν ένας... στρατιωτικός.
Τι θέλει το ΛΑΟΣ
Ολα αυτά τα μέτρα που απαριθμεί σε κάθε ευκαιρία ο κ. Καρατζαφέρης δεν τα εμπνεύστηκε μόνο ενόψει της κρίσης. Αν κάνει κανείς τον κόπο να διαβάσει το επίσημο πρόγραμμα με το οποίο κατέβηκε το ΛΑΟΣ στις τελευταίες εκλογές, θα διαπιστώσει ότι περιλαμβάνονται σκληρά αντιεργατικά νεοφιλελεύθερα μέτρα που δεν θα τολμούσαν να προτείνουν ούτε τα παιδιά του Σικάγου στη Χιλή του Πινοσέτ.
*Το πρόγραμμα αυτό προβλέπει έναν «θεσμό συνεργασίας των τάξεων» που θα υποκαταστήσει το συνδικαλισμό (σ. 15), προτείνει σκανδαλώδη επιδότηση κατά 50% των εφοπλιστών για πλοία που ναυπηγούνται σε ελληνικά ναυπηγεία (σ. 75), εισηγείται ξεπούλημα των εταιρειών του δημόσιου τομέα «επειδή δημιουργήθηκαν από την τάση για κρατισμό του ΠΑΣΟΚ» (σ. 34).
*Οσο για τον δημόσιο τομέα, το σάκο του μποξ δηλαδή για κάθε συνεπή νεοφιλελεύθερο, το πρόγραμμα του ΛΑΟΣ προβλέπει προσαρμογή των αμοιβών του δημόσιου τομέα σε αυτές του ιδιωτικού και «εξατομίκευσή» τους. Δηλαδή, εξάρτησή τους από «την αποτελεσματικότητα, από την παραγωγικότητα και από την ακεραιότητα του κάθε υπαλλήλου» (σ. 33).
*Εκεί όπου οι θέσεις του ΛΑΟΣ ξεπερνούν τη νεοφιλελεύθερη ουτοπία είναι όταν προτείνουν την... κατάργηση των δασών: «Οι εκτάσεις που χαρακτηρίζονται σήμερα ως δασικές χωρίς να είναι δρυμοί θα πρέπει να αποχαρακτηρισθούν και να παραδοθούν για γεωργική, αστική ή περιαστική χρήση» (σ. 79).
*Αλλά και σε όλη τη διαδρομή του κ. Καρατζαφέρη από την περίοδο που απλώς διεκδικούσε το χώρο μιας (ακροδεξιάς) τάσης στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας, μέχρι σήμερα που την πιέζει απ' τα έξω με την αξιοσημείωτη κοινοβουλευτική του παρουσία, οι οικονομικές του προτάσεις είχαν σαφές πολιτικό πρόσημο. Δεν είναι ασφαλώς συμπτωματικό το γεγονός ότι ως μόνιμος «ειδικός οικονομικός αναλυτής» σε κάθε είδους εκπομπή του Τηλεάστυ παρουσιάζεται ο Κωνσταντίνος Θάνος, στέλεχος της απριλιανής χούντας.
*Ολα αυτά τα χρόνια, σε κάθε ευκαιρία, από τις εκπομπές του ο κ. Καρατζαφέρης επαναφέρει προτάσεις καταστρατήγησης των κεκτημένων δικαιωμάτων των εργαζομένων και υιοθετεί κάθε λογής πρόταση που θα ενθουσίαζε ακόμα και τον πιο ασύδοτο εργοδότη. Κατά τη γνώμη του οι ξένοι επενδυτές δεν έρχονται στη χώρα μας «επειδή έχουμε αλλοπρόσαλλο φορολογικό και εργασιακό καθεστώς», «ένα συντεχνιακό σύστημα που καπέλωνε ο κομμουνισμός» (Τηλεάστυ, 17/1/05). Και τι πρέπει να γίνει; Να καταργηθεί ο κατώτατος μισθός! Ετσι θα γίνει ελεύθερη η αγορά, κατά τον κ. Καρατζαφέρη, γιατί ο εργαζόμενος «δεν θέλει να φάει αστακό, αρκείται στη φασολάδα».
*Παρόμοια επιχειρήματα κατά των εργαζομένων αναπτύσσουν και οι διάφοροι σχολιαστές στο κανάλι του:
«Οι ναυτικοί αμείβονται πλουσιοπαρόχως και θα έπρεπε να είναι οι τελευταίοι που διαμαρτύρονται», λέει ο κ. Κόλμερ (Τηλεάστυ, 28/2/06) και συμφωνεί με τον οικοδεσπότη, σημερινό ευρωβουλευτή του ΛΑΟΣ, Γεώργιο Γεωργίου, ότι θα έπρεπε «να βάλουν μυαλό οι έλληνες ναυτικοί». Ο κ. Γεωργίου προσθέτει, για όσους δεν κατάλαβαν, ότι πρέπει «να επιτραπεί η χρήση αλλοδαπών πληρωμάτων, διότι ένας Ελλην ανειδίκευτος εργαζόμενος κοστίζει όσο 5,3 Αιγύπτιοι».
Η λύση, λοιπόν, για τους αναλυτές του ΛΑΟΣ στην κρίση είναι η πλήρης απελευθέρωση της αγοράς, και όποιον πάρει ο χάρος. Αλλά αυτές ακριβώς οι απόψεις είναι που κάνουν τόσο δημοφιλή τον κ. Καρατζαφέρη σε μερίδα του «οικονομικού κόσμου» και, το σημαντικότερο, σε πολλούς από τους πιο διακεκριμένους τηλεπαρουσιαστές των βραδινών δελτίων...
ios@enet.gr
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)