Παρασκευή 26 Ιουνίου 2009
«Τα κοινωνικά κινήματα πρέπει να επιτηρούν τις κυβερνήσεις»
Είναι ένας από τους μεγαλύτερους πολιτικούς φιλοσόφους της εποχής μας. Ακόμη, θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του αγγλοσαξονικού ρεπουμπλικανισμού, φιλοσοφικού ρεύματος που αντιτίθεται στον νεοφιλελευθερισμό. Στη συνέντευξή του στην «Ε», ο Φίλιπ Πέτιτ εξηγεί πώς αντιλαμβάνεται την έννοια της ελευθερίας, μιλά για τον Θαπατέρο, τον Λίνκολν, τον Μοντεσκιέ και επισημαίνει με έμφαση ότι ο εκδημοκρατισμός μιας κοινωνίας ορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το πώς αυτή αντιμετωπίζει τους φυλακισμένους της
«Πιστεύω ότι όντως η ιρλανδική καταγωγή μου με επηρέασε στο θέμα αναζήτησης μιας θεωρίας για την ελευθερία», παραδέχεται ο σημαντικός πολιτικός φιλόσοφος Φίλιπ Πέτιτ (βλ. και το βιβλίο του «Θεωρία της ελευθερίας», εκδ. Πόλις)
Θαπατέρο και Πέτιτ συζητούν κατά τη διάρκεια της συνεργασίας τους
Πώς σχετιστήκατε με τον Θαπατέρο;
«Οταν ο κ. Θαπατέρο ανέβηκε στην εξουσία του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ήθελε πολύ να ενοποιήσει τις σοσιαλδημοκρατικές ιδέες γύρω από κάποιες βασικές αρχές. Και ανακάλυψε το βιβλίο μου "Ρεπουμπλικανισμός", στο οποίο προσπαθώ να προσεγγίσω την έννοια της ελευθερίας μέσα από την παράδοση της ΑΘήνας, της Ρώμης, τους μεσαιωνικούς χρόνους κ.λπ. Οταν ήρθε στην εξουσία τον Μάρτιο του 2004, με κάλεσε να δώσω μια διάλεξη στη Μαδρίτη, πάνω στις αρχές της ρεπουμπλικανικής σοσιαλδημοκρατίας. Εγώ, κατά τη διάρκεια του λόγου μου, είπα ότι τα πράγματα για έναν φιλόσοφο είναι ευκολότερα από ό,τι για έναν πολιτικό, γιατί ο φιλόσοφος μιλά για τις θεωρητικές αρχές αλλά ο πολιτικός πρέπει να τις εφαρμόσει. Μάλιστα γύρισα και απευθυνόμενος στον κ. Θαπατέρο, που στεκόταν δίπλα μου, του είπα: «Εσύ θα βρεις δυσκολίες σε αυτή σου την προσπάθεια». Εκείνος αντιμετώπισε την παρατήρησή μου με ενθουσιασμό, θεωρώντας την πρόκληση. Και με προσκάλεσε δημόσια, μπροστά σε ένα πολύ μεγάλο κοινό, να αξιολογήσω τη διακυβέρνησή του. Εξι μήνες πριν από τις επόμενες εκλογές κυκλοφόρησε το βιβλίο μου για τον Θαπατέρο, με μια μεγάλη συνέντευξή του. Αλλά την περίοδο που έγραφα το βιβλίο δεν τον συμβούλευα γιατί, προκειμένου να τον αξιολογήσω, έπρεπε να κρατήσω μια απόσταση από εκείνον. Θεώρησα ότι η πρώτη του θητεία στην κυβέρνηση ήταν αξιοσημείωτη κι έτσι ο Τύπος έγραψε ότι του έβαλα 9/10. Υστερα από αυτά, έγινα σύμβουλός του, θα τον συναντήσω μάλιστα τον Ιούλιο».
Στην Ευρώπη, η σοσιαλδημοκρατία συνδέεται περισσότερο, στο μυαλό των ανθρώπων, με το Δημοκρατικό Κόμμα της Αμερικής. Ωστόσο εσείς λέτε ότι ο βασικός κορμός της σοσιαλδημοκρατίας είναι ο ρεπουμπλικανισμός.
«Πρόκειται για μια μεγάλη και μπλεγμένη ιστορία. Ολοι αυτοί οι όροι, φιλελεύθερος, δημοκρατικός, ρεπουμπλικανός, χρησιμοποιούμενοι σε διαφορετικά πεδία, αντιμετατίθενται. Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα στις ΗΠΑ είναι συνδεδεμένο με τον Λίνκολν και την απελευθέρωση των σκλάβων, γεγονότα τα οποία όλοι χειροκροτούμε. Και η ρεπουμπλικανική φιλοσοφία του Λίνκολν συνδέεται με τους θεμελιωτές της αμερικανικής δημοκρατίας, τους οποίους και πάλι επικροτούμε αφού, για τους καιρούς τους, ήταν καταπληκτικοί άνθρωποι. Αλλά στα επόμενα 150 χρόνια το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα μετατράπηκε στο κόμμα των συντηρητικών. Συνεπώς ο τίτλος δεν σημαίνει τίποτε. Κατά τον ίδιο τρόπο στην Ευρώπη ο όρος "φιλελευθερισμός" παραπέμπει στη Δεξιά αλλά στην Αμερική στην Αριστερά».
Οι σπουδές σας στην Εγκληματολογία σας βοήθησαν με κάποιον τρόπο στη μετέπειτα διαμόρφωση των πολιτικών σας θεωριών;
«Εγραψα ένα βιβλίο με υπότιτλο "Η ρεπουμπλικανική θεωρία της εγκληματολογίας". Κι ένας από τους λόγους για τους οποίους ενδιαφέρθηκα για την εγκληματολογία πηγαίνει πίσω στον Μοντεσκιέ, ο οποίος είναι ρεπουμπλικανός, με την έννοια που είμαι κι εγώ. Ο Μοντεσκιέ έκανε μια πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση. Είπε: "Μια κοινωνία που ενδιαφέρεται για την ελευθερία πρέπει να ενδιαφέρεται και για την ελευθερία των παραβατών της», εννοώντας το πώς αυτοί αντιμετωπίζονται στην κοινωνία. Και πιστεύω ότι κάποιες από τις χειρότερες παραβιάσεις της ελευθερίας στο επίπεδο τής μη κυριαρχίας συμβαίνουν στις φυλακές. Οπου ο δεσμοφύλακας είναι ο άρχων τής υπόθεσης και ασκεί την εξουσία του στους κρατουμένους. Ενίοτε, κάποιες περιπτώσεις κακομεταχείρισης κρατουμένων έρχονται στο φως αλλά δεν είναι ασφαλώς οι μοναδικές. Πάνω κάτω το ίδιο συμβαίνει σε όλες τις φυλακές, σε όλες τις χώρες του κόσμου. Συνεπώς εάν ενδιαφέρεσαι για την ελευθερία ως μη κυριαρχία, τότε ενδιαφέρεσαι και για το πώς οργανώνουμε τις φυλακές μας αλλά και, ευρύτερα, το πώς οργανώνουμε τα δικαστήριά μας και πώς ασχολούμαστε με το έγκλημα».
Μιλάμε για την ελευθερία της δημοκρατίας, όμως πόσο ελεύθερος μπορεί να θεωρηθεί ένας λαός ο οποίος ναι μεν ψηφίζει κάθε 4 χρόνια για να εκλέξει κυβέρνηση αλλά πέραν τούτου σχεδόν ουδέν;
«Συμφωνώ ότι οι εκλογές δεν είναι αρκετές από άποψη πολιτικής ελευθερίας. Αλλά τις θεωρώ απαραίτητες. Είναι πολύ σημαντικό οι άνθρωποι που διαχειρίζονται την εξουσία να τοποθετούνται εκεί μέσα από μια ανοιχτή ανταγωνιστική διαδικασία. Και νομίζω ότι όλοι συμφωνούμε σε αυτό. Ακόμη κι ο Μάντισον, ένας από τους Αμερικανούς ιδρυτές που ήταν ρεπουμπλικανός μιλά για "εκλέξιμο δεσποτισμό", δηλαδή εκλέγεις τον τύραννό σου για τα επόμενα 4 χρόνια. Συνεπώς θεωρώ απαραίτητο να υπάρχουν άλλου είδους περιορισμοί στην κυβέρνηση, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να ελέγχουν τις κυβερνήσεις και πέραν των εκλογών. Ετσι, έχεις την αντιπολίτευση στο Κοινοβούλιο, έχεις την ελευθερία του Τύπου, που κριτικάρει την κυβέρνηση, ελευθερία λόγου και κριτικής, έχεις επιτροπές δικαιωμάτων ή το ευρωπαϊκό δικαστήριο δικαιωμάτων. Ομως το πιο σημαντικό απ' όλα που πρέπει να έχεις, όπως έχουν οι περισσότερες δημοκρατίες, είναι κοινωνικά κινήματα, γκρουπ δημοσίων συμφερόντων όπου οι άνθρωποι μπορούν να συμμετέχουν και που αυτά τα γκρουπ, όπως η Γκρινπίς ή τα γυναικεία κινήματα ή τα κινήματα για τα δικαιώματα των φυλακισμένων ή τα καταναλωτικά κινήματα, να μπορούν να επιτηρούν τις κυβερνήσεις και να "σφυρίζουν" όταν βλέπουν ότι οι κυβερνήσεις δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες του λαού σε οποιαδήποτε περιοχή δικαιωμάτων του. Εκλέγεις την κυβέρνηση αλλά μετά μπορείς να τη δοκιμάσεις με όλους αυτούς τους τρόπους. Εν τέλει, απλώς και με την ανυπακοή αν χρειαστεί. Η κυβέρνηση πρέπει να εκτίθεται σε αυτή τη συνεχή πρόκληση».
Το γεγονός της ιρλανδικής καταγωγής σας έχει παίξει ρόλο στην ενασχόλησή σας με το θέμα της ελευθερίας;
«Είναι γνωστό ότι επί εκατοντάδες χρόνια οι Ιρλανδοί χωρικοί έπρεπε να κρατούν χαμηλά το κεφάλι τους απέναντι στο Αγγλο κύριό τους, να μην μπορούν να τον κοιτάξουν στα μάτια. Κι αυτή είναι μια πολύ ισχυρή εικόνα στην ιρλανδική λογοτεχνία. Η αίσθηση της ανελευθερίας. Να μην μπορείς να περπατάς ορθός ή να κοιτάς στα μάτια αυτούς που είναι αφέντες σου. Οπότε, ποιος ξέρει, ίσως αυτό κάπως να με έχει επηρεάσει στον ορισμό που δίνω στην ελευθερία ως μη κυριαρχία...». *
Κυριακή 21 Ιουνίου 2009
Ο Μακάρθι του Θερμαϊκού
Πριν από δυο περίπου χρόνια, στο απόγειο της εκστρατείας του «πατριωτικού χώρου» ενάντια στο «εθνικά ύποπτο» βιβλίο ιστορίας της Στ' Δημοτικού, ένας από τους πρωτεργάτες της όλης καμπάνιας (ο σχολικός σύμβουλος Α. Παυλίδης) ανέλαβε να μας εξηγήσει -ως επιφανής καλεσμένος της «Ζούγκλας» του Τριανταφυλλόπουλου- το ουσιαστικό διακύβευμα της υπόθεσης:
«Ενα αξίωμα της κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης είναι ότι το περιεχόμενο πρέπει [sic] να εκφράζει την κυρίαρχη ιδεολογία. Το ερώτημα είναι: αυτό το περιεχόμενο εκφράζει την κυρίαρχη ιδεολογία; Εκφράζει την ιδεολογία μιας ελίτ στα πανεπιστήμια. Λέω, λοιπόν, να ένα πολύ θετικό στοιχείο αυτής της συζήτησης που γίνεται. Γιατί θα βγει στην κοινωνία αυτή η συζήτηση, και θα εκφραστεί η κοινωνία, και θα δούμε τους μέσους όρους που εκφράζει και... Νομίζω ότι θα είναι η αρχή του τέλους της ελίτ των πανεπιστημίων» (ALTER 15.3.2007).
Η τύχη του επίμαχου εγχειριδίου είναι βέβαια γνωστή. Φαίνεται όμως ότι ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για να υλοποιηθεί και το δεύτερο σκέλος της προφητείας: η παρέμβαση «της κοινωνίας» για τη δρομολόγηση της «αρχής του τέλους της ελίτ των πανεπιστημίων» (ακριβέστερα: των πανεπιστημιακών εκείνων που δεν φροντίζουν να προσαρμοστούν στις επιταγές της «κυρίαρχης ιδεολογίας»). Με φορέα αυτής της εθνοσωτήριας παρέμβασης έναν τηλεπωλητή βιβλίων και βουλευτή του ΛΑΟΣ, που εκδίδει «πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων» απαραίτητα -καθώς φαίνεται- για την επιστημονική εξέλιξη στα ελληνικά ΑΕΙ.
Η ιστορία μας ξεκινά τον Αύγουστο του 2008, με την προκήρυξη μιας θέσης επίκουρου ή αναπληρωτή καθηγητή στονεοϊδρυθέν Τμήμα Σλαβικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο γνωστικό αντικείμενο «Σλαβική - Παλαιοσλαβική Γλώσσα και Φιλολογία».
Για τη θέση ενδιαφέρθηκαν τρεις υποψήφιοι: η Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ο Μίρκο Τομάσεβιτς και η Τατιάνα Μπορίσοβα. Υπέβαλαν τα χαρτιά τους και ξεκίνησε η προβλεπόμενη από το νόμο διαδικασία.
Ωσπου, στις 14 Ιανουαρίου, ο βουλευτής του ΛΑΟΣ Κυριάκος Βελόπουλος αποφάσισε να σώσει για ακόμη μία φορά το έθνος. Μιλώντας στη Βουλή για άσχετο ζήτημα (τη συμφωνία σύνδεσης Ε.Ε.-Αλβανίας), κάλεσε τον υφυπουργό Εξωτερικών να βάλει στη θέση του το... υπουργείο Παιδείας:
«Κύριε Βαληνάκη, δεν θεωρώ ότι υπάρχουν περισσότερο πατριώτες από εσάς εδώ στο Κοινοβούλιο. Θα ήθελα να μου το αποδείξετε αυτό. Και είναι απλή η απόδειξη. Θα σας προκαλέσω. Εχω μπροστά μου, κύριε Βαληνάκη, βιογραφικά δυο καθηγητών που πάτε να τους κάνετε καθηγητές τώρα στο Πανεπιστήμιο: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου και κάποιος κύριος γερμανός, με ένα όνομα λίγο περίεργο, Κρίστιαν Φος.[...] Θέλω αύριο να μου πείτε αν τους κάνετε καθηγητές, αν θα πάτε στο υπουργείο Παιδείας στον υπουργό και θα του πείτε να αποτραπεί αυτή η επιλογή. Και τότε να είστε βέβαιος ότι θα πω ότι όχι απλά είστε πατριώτης, αλλά και περισσότερο πατριώτης απ' όλους εμάς».
Την επομένη, ο Βελόπουλος κατέθεσε και σχετική ερώτηση προς τον υπουργό Παιδείας Αρη Σπηλιωτόπουλο, προειδοποιώντας ότι «αν τυχόν, από άγνοια ή άλλο τι, διορισθούν οι ανωτέρω δύο, θα δημιουργηθεί στο ευαίσθητο αυτό τμήμα ένα σκληρό προγεφύρωμα της σκοπιανής προπαγάνδας στην καρδιά του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος» και ζητώντας να πληροφορηθεί «τι μέτρα σκοπεύει να πάρει το υπουργείο» κατά των υπαλλήλων που «δεν πρόσεξαν» τις αιτήσεις τους!
Ποια είναι όμως τα «στοιχεία» που επικαλείται ο βουλευτής του ΛΑΟΣ, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι «συντριπτικώς ξεγυμνώνουν αυτό το επικίνδυνο τουλάχιστον "δίδυμο"»; Για λόγους χώρου, θα σταθούμε μονάχα στην περίπτωση της κ. Ιωαννίδου. Ο Βελόπουλος της καταλογίζει:
**Οτι «έχει ως κύριο επιστημονικό της αντικείμενο τη μελέτη και προβολή της "μακεδονικής γλωσσικής μειονότητος" στη Μακεδονία, και την "εξάλειψη των εθνικισμών από τα σχολικά βιβλία"». Από το βιογραφικό της που επισυνάπτει στην ερώτηση, διαπιστώνουμε ότι ως «πρόβλημα» θεωρεί τη συμμετοχή της ακόμη και σε ημερίδα του ΕΛΙΑΜΕΠ και του ΥΠΕΞ, σε συνέδριο του υπ. Παιδείας, πολύ περισσότερο δε την εκ μέρους της διεύθυνση ερευνητικού προγράμματος (για τις σλαβικές διαλέκτους της Μακεδονίας) του ημιεπίσημου -και άκρως εθνικόφρονος- ΙΜΧΑ!
**Οτι «είναι μέλος του ΚΕΜΟ (Κέντρο Ερευνών Μειονοτικών Ομάδων) το οποίο οργάνωσε συνέδριο υπέρ των Τσάμηδων (!) στην Πάντειο Σχολή αλλά και συνεδρίων υπέρ μειονοτήτων κάθε είδους». Πρόκειται για τον γνωστό επιστημονικό όμιλο, μέλη του οποίου είναι δεκάδες πανεπιστημιακοί. Η ημερίδα του δε για το ζήτημα των Τσάμηδων, η μόνη του είδους μέχρι σήμερα στη χώρα μας, ήταν μια καθαρά επιστημονική (και κάθε άλλο παρά στρατευμένη υπέρ οποιουδήποτε) εκδήλωση (Βλ. «Ιός» 1.3.08).
**Οτι, τέλος, κατέθεσε ως μάρτυρας υπεράσπισης στη δίκη (2001) του εκπροσώπου του Ευρωπαϊκού Γραφείου για τις Λιγότερο Ομιλούμενες Γλώσσες (EBLUL) στην Ελλάδα, Σωτήρη Μπλέτσα. Αντικείμενο της δίκης -για «διασπορά ψευδών ειδήσεων»- ήταν η απλή αναφορά, σε επίσημο έγγραφο του EBLUL, πέντε γλωσσών που μιλιούνται στην Ελλάδα παράλληλα με τα ελληνικά. Ο Βελόπουλος «ξεχνά», βέβαια, ότι η ελληνική Δικαιοσύνη έχει αθωώσει πανηγυρικά τον κ. Μπλέτσα, με σκεπτικό που συμφωνεί πλήρως με όσα κατέθεσε προς υπεράσπισή του η Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Ο,τι θεωρείται σωστό από τα δικαστήρια, συνιστά για το ΛΑΟΣ λόγο αποκλεισμού από τα ελληνικά ΑΕΙ!
Ομως ο Βελόπουλος δεν ήταν μόνος. Στις 23 Ιανουαρίου, η «Απογευματινή» δημοσίευσε -με την υπογραφή όχι κάποιου συντάκτη αλλά της ίδιας της εφημερίδας- το παρακάτω τελεσίγραφο:
«Εχουμε την πληροφορία ότι δύο υποψήφιοι καθηγητές του Τμήματος Σλαβικών Σπουδών, των οποίων η αίτηση κρίνεται τις ημέρες αυτές, διακατέχονται από την αντίληψη της ύπαρξης δήθεν "μακεδονικής" μειονότητας στη Βόρεια Ελλάδα και δήθεν "μακεδονικής γλώσσας", και προβάλλουν την αντίληψή τους αυτή στους σπουδαστές, αλλά και στην κοινωνία, με τις σχέσεις τους με το "Ουράνιο Τόξο" και με την αυτοαποκαλούμενη "τουρκική μειονότητα Θράκης".
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει χρέος έναντι του έθνους οι καθηγητές του να είναι συνεπείς προς την προσδιοριζόμενη από το Σύνταγμα αποστολή του και να υπηρετούν αυτήν με υψηλό αίσθημα πατριωτισμού, καθώς δεν είναι μόνο φορείς επιστημονικής γνώσης, αλλά και μέντορες συνειδήσεων και καλλιεργητές ψυχών.
Η ευθύνη λανθασμένων επιλογών δεν πρόκειται να συγχωρηθεί από την κοινωνία και την Ιστορία, έναντι των οποίων είναι υπόλογοι όσοι έχουν την αρμοδιότητα της επιλογής του καθηγητικού προσωπικού».
Μέχρι εδώ, τα πράγματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν σχεδόν φυσιολογικά: σε δημοκρατική χώρα ζούμε κι ο καθένας μπορεί να λέει τη γνώμη του για το καθετί.
Το πρόβλημα αρχίζει με τις αντιδράσεις των επίσημων φορέων, που δείχνουν να στέκονται κλαρίνο στις επιταγές του Βελόπουλου και των συν αυτώ.
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΠΘ όφειλε π.χ. να του θυμίσει το άρθρο 16 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ρητά ότι «η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες». Δεν το έκανε. Στη γραπτή απάντησή του (2.2.09), ο υφυπουργός Σπυρίδων Ταλιαδούρος αποφεύγει αντίθετα να μπει στην ουσία και διαβεβαιώνει καθησυχαστικά το βουλευτή του ΛΑΟΣ: «Διαβιβάσαμε την ερώτησή σας στο εν λόγω Πανεπιστήμιο, προκειμένου να ενημερωθούν για τα καταγελλόμενα από εσάς τα αρμόδια για την εκλογή και τον έλεγχο νομιμότητας όργανα».
Παρά τα ως επί το πλείστον διθυραμβικά σχόλιά της για τη δουλειά της κ. Ιωαννίδου (βιβλία, συνέδρια, δημοσιεύσεις, μεταφράσεις, διδασκαλία) και τη διαπίστωση ότι αυτή «πληροί τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα για να εκλεγεί στο γνωστικό αντικείμενο της υπό πλήρωση θέσης», η εισηγητική έκθεση καταλήγει να... απορρίψει την εκλογή της, με μοναδικό επιχείρημα την υποτιθέμενη «ισχνή παρουσία της στο συγγραφικό τομέα» ενός μέρους του γνωστικού αντικειμένου (παλαιοσλαβικά).
Περίεργο επιχείρημα, αν λάβουμε υπόψη ότι η υποψήφια έχει συντάξει το μοναδικό εγχειρίδιο παλαιοσλαβικής εν Ελλάδι (κάτι που η επιτροπή αναγνωρίζει ρητά, με την απλή παρατήρηση ότι «πρέπει να γίνει καλύτερη και προσεκτικότερη επιμέλεια του κειμένου» και κάποιες καθαρά ιδεολογικές ενστάσεις). Παρόμοια προβλήματα δεν υπήρξαν άλλωστε με την κυρία Μπορίσοβα, η εκλογή της οποίας «προτείνεται ανεπιφύλακτα», παρόλο που το συνολικό έργο της είναι απείρως φτωχότερο καθώς έχει ασχοληθεί σχεδόν αποκλειστικά με τις παλαιοσλαβικές μεταφράσεις του Ακάθιστου Υμνου!
Αν και ουδέποτε πέρασε την πόρτα τους, ο βουλευτής του ΛΑΟΣ είναι απ' ό,τι φαίνεται σε θέση να επιβάλει τα γούστα του στα ελληνικά ΑΕΙ. *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 20/6/2009 ΙΟΣ
«Ενα αξίωμα της κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης είναι ότι το περιεχόμενο πρέπει [sic] να εκφράζει την κυρίαρχη ιδεολογία. Το ερώτημα είναι: αυτό το περιεχόμενο εκφράζει την κυρίαρχη ιδεολογία; Εκφράζει την ιδεολογία μιας ελίτ στα πανεπιστήμια. Λέω, λοιπόν, να ένα πολύ θετικό στοιχείο αυτής της συζήτησης που γίνεται. Γιατί θα βγει στην κοινωνία αυτή η συζήτηση, και θα εκφραστεί η κοινωνία, και θα δούμε τους μέσους όρους που εκφράζει και... Νομίζω ότι θα είναι η αρχή του τέλους της ελίτ των πανεπιστημίων» (ALTER 15.3.2007).
Η τύχη του επίμαχου εγχειριδίου είναι βέβαια γνωστή. Φαίνεται όμως ότι ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για να υλοποιηθεί και το δεύτερο σκέλος της προφητείας: η παρέμβαση «της κοινωνίας» για τη δρομολόγηση της «αρχής του τέλους της ελίτ των πανεπιστημίων» (ακριβέστερα: των πανεπιστημιακών εκείνων που δεν φροντίζουν να προσαρμοστούν στις επιταγές της «κυρίαρχης ιδεολογίας»). Με φορέα αυτής της εθνοσωτήριας παρέμβασης έναν τηλεπωλητή βιβλίων και βουλευτή του ΛΑΟΣ, που εκδίδει «πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων» απαραίτητα -καθώς φαίνεται- για την επιστημονική εξέλιξη στα ελληνικά ΑΕΙ.
Η ιστορία μας ξεκινά τον Αύγουστο του 2008, με την προκήρυξη μιας θέσης επίκουρου ή αναπληρωτή καθηγητή στονεοϊδρυθέν Τμήμα Σλαβικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο γνωστικό αντικείμενο «Σλαβική - Παλαιοσλαβική Γλώσσα και Φιλολογία».
Για τη θέση ενδιαφέρθηκαν τρεις υποψήφιοι: η Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ο Μίρκο Τομάσεβιτς και η Τατιάνα Μπορίσοβα. Υπέβαλαν τα χαρτιά τους και ξεκίνησε η προβλεπόμενη από το νόμο διαδικασία.
Ωσπου, στις 14 Ιανουαρίου, ο βουλευτής του ΛΑΟΣ Κυριάκος Βελόπουλος αποφάσισε να σώσει για ακόμη μία φορά το έθνος. Μιλώντας στη Βουλή για άσχετο ζήτημα (τη συμφωνία σύνδεσης Ε.Ε.-Αλβανίας), κάλεσε τον υφυπουργό Εξωτερικών να βάλει στη θέση του το... υπουργείο Παιδείας:
«Κύριε Βαληνάκη, δεν θεωρώ ότι υπάρχουν περισσότερο πατριώτες από εσάς εδώ στο Κοινοβούλιο. Θα ήθελα να μου το αποδείξετε αυτό. Και είναι απλή η απόδειξη. Θα σας προκαλέσω. Εχω μπροστά μου, κύριε Βαληνάκη, βιογραφικά δυο καθηγητών που πάτε να τους κάνετε καθηγητές τώρα στο Πανεπιστήμιο: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου και κάποιος κύριος γερμανός, με ένα όνομα λίγο περίεργο, Κρίστιαν Φος.[...] Θέλω αύριο να μου πείτε αν τους κάνετε καθηγητές, αν θα πάτε στο υπουργείο Παιδείας στον υπουργό και θα του πείτε να αποτραπεί αυτή η επιλογή. Και τότε να είστε βέβαιος ότι θα πω ότι όχι απλά είστε πατριώτης, αλλά και περισσότερο πατριώτης απ' όλους εμάς».
Την επομένη, ο Βελόπουλος κατέθεσε και σχετική ερώτηση προς τον υπουργό Παιδείας Αρη Σπηλιωτόπουλο, προειδοποιώντας ότι «αν τυχόν, από άγνοια ή άλλο τι, διορισθούν οι ανωτέρω δύο, θα δημιουργηθεί στο ευαίσθητο αυτό τμήμα ένα σκληρό προγεφύρωμα της σκοπιανής προπαγάνδας στην καρδιά του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος» και ζητώντας να πληροφορηθεί «τι μέτρα σκοπεύει να πάρει το υπουργείο» κατά των υπαλλήλων που «δεν πρόσεξαν» τις αιτήσεις τους!
Ποια είναι όμως τα «στοιχεία» που επικαλείται ο βουλευτής του ΛΑΟΣ, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι «συντριπτικώς ξεγυμνώνουν αυτό το επικίνδυνο τουλάχιστον "δίδυμο"»; Για λόγους χώρου, θα σταθούμε μονάχα στην περίπτωση της κ. Ιωαννίδου. Ο Βελόπουλος της καταλογίζει:
**Οτι «έχει ως κύριο επιστημονικό της αντικείμενο τη μελέτη και προβολή της "μακεδονικής γλωσσικής μειονότητος" στη Μακεδονία, και την "εξάλειψη των εθνικισμών από τα σχολικά βιβλία"». Από το βιογραφικό της που επισυνάπτει στην ερώτηση, διαπιστώνουμε ότι ως «πρόβλημα» θεωρεί τη συμμετοχή της ακόμη και σε ημερίδα του ΕΛΙΑΜΕΠ και του ΥΠΕΞ, σε συνέδριο του υπ. Παιδείας, πολύ περισσότερο δε την εκ μέρους της διεύθυνση ερευνητικού προγράμματος (για τις σλαβικές διαλέκτους της Μακεδονίας) του ημιεπίσημου -και άκρως εθνικόφρονος- ΙΜΧΑ!
**Οτι «είναι μέλος του ΚΕΜΟ (Κέντρο Ερευνών Μειονοτικών Ομάδων) το οποίο οργάνωσε συνέδριο υπέρ των Τσάμηδων (!) στην Πάντειο Σχολή αλλά και συνεδρίων υπέρ μειονοτήτων κάθε είδους». Πρόκειται για τον γνωστό επιστημονικό όμιλο, μέλη του οποίου είναι δεκάδες πανεπιστημιακοί. Η ημερίδα του δε για το ζήτημα των Τσάμηδων, η μόνη του είδους μέχρι σήμερα στη χώρα μας, ήταν μια καθαρά επιστημονική (και κάθε άλλο παρά στρατευμένη υπέρ οποιουδήποτε) εκδήλωση (Βλ. «Ιός» 1.3.08).
**Οτι, τέλος, κατέθεσε ως μάρτυρας υπεράσπισης στη δίκη (2001) του εκπροσώπου του Ευρωπαϊκού Γραφείου για τις Λιγότερο Ομιλούμενες Γλώσσες (EBLUL) στην Ελλάδα, Σωτήρη Μπλέτσα. Αντικείμενο της δίκης -για «διασπορά ψευδών ειδήσεων»- ήταν η απλή αναφορά, σε επίσημο έγγραφο του EBLUL, πέντε γλωσσών που μιλιούνται στην Ελλάδα παράλληλα με τα ελληνικά. Ο Βελόπουλος «ξεχνά», βέβαια, ότι η ελληνική Δικαιοσύνη έχει αθωώσει πανηγυρικά τον κ. Μπλέτσα, με σκεπτικό που συμφωνεί πλήρως με όσα κατέθεσε προς υπεράσπισή του η Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Ο,τι θεωρείται σωστό από τα δικαστήρια, συνιστά για το ΛΑΟΣ λόγο αποκλεισμού από τα ελληνικά ΑΕΙ!
Ομως ο Βελόπουλος δεν ήταν μόνος. Στις 23 Ιανουαρίου, η «Απογευματινή» δημοσίευσε -με την υπογραφή όχι κάποιου συντάκτη αλλά της ίδιας της εφημερίδας- το παρακάτω τελεσίγραφο:
«Εχουμε την πληροφορία ότι δύο υποψήφιοι καθηγητές του Τμήματος Σλαβικών Σπουδών, των οποίων η αίτηση κρίνεται τις ημέρες αυτές, διακατέχονται από την αντίληψη της ύπαρξης δήθεν "μακεδονικής" μειονότητας στη Βόρεια Ελλάδα και δήθεν "μακεδονικής γλώσσας", και προβάλλουν την αντίληψή τους αυτή στους σπουδαστές, αλλά και στην κοινωνία, με τις σχέσεις τους με το "Ουράνιο Τόξο" και με την αυτοαποκαλούμενη "τουρκική μειονότητα Θράκης".
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει χρέος έναντι του έθνους οι καθηγητές του να είναι συνεπείς προς την προσδιοριζόμενη από το Σύνταγμα αποστολή του και να υπηρετούν αυτήν με υψηλό αίσθημα πατριωτισμού, καθώς δεν είναι μόνο φορείς επιστημονικής γνώσης, αλλά και μέντορες συνειδήσεων και καλλιεργητές ψυχών.
Η ευθύνη λανθασμένων επιλογών δεν πρόκειται να συγχωρηθεί από την κοινωνία και την Ιστορία, έναντι των οποίων είναι υπόλογοι όσοι έχουν την αρμοδιότητα της επιλογής του καθηγητικού προσωπικού».
Μέχρι εδώ, τα πράγματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν σχεδόν φυσιολογικά: σε δημοκρατική χώρα ζούμε κι ο καθένας μπορεί να λέει τη γνώμη του για το καθετί.
Το πρόβλημα αρχίζει με τις αντιδράσεις των επίσημων φορέων, που δείχνουν να στέκονται κλαρίνο στις επιταγές του Βελόπουλου και των συν αυτώ.
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΠΘ όφειλε π.χ. να του θυμίσει το άρθρο 16 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ρητά ότι «η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες». Δεν το έκανε. Στη γραπτή απάντησή του (2.2.09), ο υφυπουργός Σπυρίδων Ταλιαδούρος αποφεύγει αντίθετα να μπει στην ουσία και διαβεβαιώνει καθησυχαστικά το βουλευτή του ΛΑΟΣ: «Διαβιβάσαμε την ερώτησή σας στο εν λόγω Πανεπιστήμιο, προκειμένου να ενημερωθούν για τα καταγελλόμενα από εσάς τα αρμόδια για την εκλογή και τον έλεγχο νομιμότητας όργανα».
Παρά τα ως επί το πλείστον διθυραμβικά σχόλιά της για τη δουλειά της κ. Ιωαννίδου (βιβλία, συνέδρια, δημοσιεύσεις, μεταφράσεις, διδασκαλία) και τη διαπίστωση ότι αυτή «πληροί τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα για να εκλεγεί στο γνωστικό αντικείμενο της υπό πλήρωση θέσης», η εισηγητική έκθεση καταλήγει να... απορρίψει την εκλογή της, με μοναδικό επιχείρημα την υποτιθέμενη «ισχνή παρουσία της στο συγγραφικό τομέα» ενός μέρους του γνωστικού αντικειμένου (παλαιοσλαβικά).
Περίεργο επιχείρημα, αν λάβουμε υπόψη ότι η υποψήφια έχει συντάξει το μοναδικό εγχειρίδιο παλαιοσλαβικής εν Ελλάδι (κάτι που η επιτροπή αναγνωρίζει ρητά, με την απλή παρατήρηση ότι «πρέπει να γίνει καλύτερη και προσεκτικότερη επιμέλεια του κειμένου» και κάποιες καθαρά ιδεολογικές ενστάσεις). Παρόμοια προβλήματα δεν υπήρξαν άλλωστε με την κυρία Μπορίσοβα, η εκλογή της οποίας «προτείνεται ανεπιφύλακτα», παρόλο που το συνολικό έργο της είναι απείρως φτωχότερο καθώς έχει ασχοληθεί σχεδόν αποκλειστικά με τις παλαιοσλαβικές μεταφράσεις του Ακάθιστου Υμνου!
Αν και ουδέποτε πέρασε την πόρτα τους, ο βουλευτής του ΛΑΟΣ είναι απ' ό,τι φαίνεται σε θέση να επιβάλει τα γούστα του στα ελληνικά ΑΕΙ. *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 20/6/2009 ΙΟΣ
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)