Έστω και με καθυστέρηση, η χούντα του στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο «λογοδοτεί» στον ισπανικό λαό. Για πρώτη φορά, ύστερα από 33 χρόνια, επιχειρείται να χυθεί άπλετο φως στη «μαύρη» περίοδο που σημάδεψε την Ισπανία.
Οι θηριωδίες που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου και της μετέπειτα δικτατορίας του άτεγκτου στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο αναβιώνουν μέσα από απόφαση του εθνικού δικαστηρίου της χώρας.
Ύστερα από παραγγελία του Ισπανού δικαστή Μπαλτάθαρ Γκαρθόν, δρομολογείται η διεξαγωγή έρευνας αναφορικά με τον εντοπισμό των σορών των θυμάτων και τα ακριβή αίτια των θανάτων τους.
Είχαν προηγηθεί αλλεπάλληλες εκκλήσεις οργανισμών, που εκπροσωπούν τις οικογένειες πολλών χιλιάδων αγνοούμενων. Όλοι τους θύματα αποτρόπαιων τακτικών που εφάρμοσαν Καρλίστες, Φασίστες, Βασιλικοί και Εθνικιστές ενωμένοι υπό τη σκέπη της γνωστής Φάλαγγας. Ηγέτης τους ένα πολιτικό κατασκεύασμα του Μεσοπολέμου. Ο Φράνκο λειτούργησε ως μαέστρος μιας κτηνώδους χορωδίας που είχε αναλάβει το βιασμό, το βασανισμό και εν τέλει τη δολοφονία των πολιτικών της αντιπάλων.
Ο Γκαρθόν κατονομάζει εκείνον και 34 συνεργούς του, οι οποίοι επίσης απεβίωσαν, ως ηθικούς αυτουργούς πράξεων που συνιστούν «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας». Ο ίδιος ζήτησε από τον υπουργό Εσωτερικών να εντοπίσει τα ηγετικά στελέχη της Φάλαγγας και να προσδιορίσει αν κάποιοι από αυτούς ζουν σήμερα, προκειμένου να τους απαγγελθούν κατηγορίες.
Ο Ισπανός δικαστής συνέταξε κείμενο 68 σελίδων το οποίο, όπως επισημαίνει, αποδεικνύει ότι σημειώθηκε συστηματική προσπάθεια εξαφανισμού των ανθρώπων που αντιτάχθηκαν στο δικτατορικό καθεστώς (1939-1975). Σε αυτό το πλαίσιο, ζητά να ανοίξουν 19 μαζικοί τάφοι ανά τη χώρα. Ανάμεσα σε αυτούς φέρεται να είναι θαμμένος ο γνωστός ποιητής Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα, ο οποίος εκτελέστηκε στην αρχή του ισπανικού εμφυλίου (1936-39).
Είναι η πρώτη φορά μετά το θάνατο του Φράνκο (1975) που επιχειρείται να χυθεί άπλετο φως στα γεγονότα εκείνης της «μαύρης» περιόδου. Το 1977 είχε απονεμηθεί χάρη σε όσους έδρασαν υπό τις εντολές του δικτάτορα. Το λεγόμενο Σύμφωνο της Σιωπής, συνδεδεμένο με συντηρητικά στοιχεία που διέπουν την ισπανική κοινωνία, έπεσε σαν ταφόπλακα στην αξιώσεις των αντιφασιστών για ηθική δικαίωση του αγώνα τους.
Σήμερα η Ένωση για την Ανάκτηση της Ιστορικής Μνήμης (ARMH) χαιρετίζει τη συγκεκριμένη εξέλιξη, η οποία πάντως, όπως σημειώνει, έρχεται πολύ αργά. «Είναι μία ευχάριστη ημέρα για μία χώρα που μέχρι σήμερα έχει φερθεί άδικα στα θύματα. Αλλά και μία λυπηρή ημέρα, καθώς πολλοί άνθρωποι πέθαναν, στα 30 χρόνια που μεσολάβησαν από το θάνατο του Φράνκο, χωρίς να δικαιωθούν», δήλωσε σχολιάζοντας την απόφαση του δικαστηρίου ο πρόεδρος της ARMH, Εμίλιο Σίλβα. Ο παππούς του δολοφονήθηκε από μέλη της Φάλαγγας.
Υπολογίζεται ότι περίπου 500.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν συνολικά κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, ο οποίος προκλήθηκε από το πραξικόπημα του Φράνκο εναντίον της δημοκρατικά εκλεγμένης αριστερής ρεπουμπλικανικής κυβέρνησης. Περισσότεροι από 50.000 αντιφρονούντες εκτελέστηκαν από τη χούντα. Το εθνικό δικαστήριο της Ισπανίας έχει καταγράψει 133.708 αντιφρονούντες της δικτατορίας ως αγνοούμενους.
Θυμηθείτε:
Η δικτατορία του Φρανθίσκο Φράνκο επιβλήθηκε με τη βοήθεια της ναζιστικής Γερμανίας και της φασιστικής Ιταλίας, οι οποίες βομβάρδισαν χωριά και πόλεις.
Ανάμεσά τους και η βασκική πόλη Γκερνίκα η οποία ισοπεδώθηκε στις 26 Απριλίου του 1937. Τα θύματα ήταν κατά κύριο λόγο άμαχοι. Την καταστροφή αποτύπωσε ο Πάμπλο Πικάσο, ζωγραφίζοντας τον ομώνυμο πίνακα που έχει αναδειχθεί σε σύμβολο κατά του φασισμού.
Με αφετηρία το πραξικόπημα εναντίον της νόμιμης κυβέρνησης της Ισπανίας, οι επιχειρήσεις υπό το συντονισμό του Φράνκο, περιλάμβαναν μαζικές εκτελέσεις των αντιφρονούντων. Περίπου 250 Έλληνες εθελοντές πολέμησαν στην Ισπανία, στο πλευρό των αντιφασιστών.
Κείμενο: Βασίλης Κωστούλας
Συνέντευξη: Κατερίνα Κιτίδη
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου