Ενας από τους πιο ανθεκτικούς μύθους στην Ελλάδα είναι ότι οι αυτοδύναμες κυβερνήσεις είναι προτιμότερες από εκείνες που βασίζονται στη συνεργασία διαφορετικών κομμάτων.
Θεωρούνται «καλύτερες» για την οικονομία, καθώς, ανάμεσα στα άλλα, εξασφαλίζουν την... απρόσκοπτη διακυβέρνηση της χώρας. Ετσι, κατά παράδοση, τα εκλογικά συστήματα πριμοδοτούν το πρώτο κόμμα για να προκύπτει εύκολα αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Ισως κάτω από ειδικές και έκτακτες συνθήκες, όπως εκείνες μιας οξείας και επείγουσας κρίσης, οι πολυκομματικές κυβερνήσεις να παρουσιάζουν -προσωρινά- ορισμένα επιμέρους μειονεκτήματα, όπως η καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων.
Στην πραγματικότητα, όμως, στο σημείο που έχουμε φθάσει, τα δομικά οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας και οι μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται για να αντιμετωπισθούν απαιτούν ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές συνεννοήσεις. Δηλαδή κυβερνήσεις συνεργασίας.
Οι μονοκομματικές «ισχυρές» κυβερνήσεις ίσως να υπηρετούσαν κάποιες αναγκαιότητες στο παρελθόν αλλά ταυτόχρονα είναι εκείνες που εξέθρεψαν και συντηρούν τις περισσότερες από τις παθογένειες της ελληνικής οικονομίας.
*Ολα τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα είναι πολιτικά, και έχουν ως κοινό παρονομαστή ένα πελατειακό και συχνά διεφθαρμένο ελληνικό κράτος το οποίο λειτουργεί υπό τη «διεύθυνση» ενός παντοδύναμου κόμματος.
*Φοροδιαφυγή, δημόσιο έλλειμμα, ρουσφετολογικές προσλήψεις, μονοπωλιακές αγορές... Ολα είναι κατά βάση πολιτικά προβλήματα, τα οποία ανθούν πάνω στο κουβάρι των μικρών και μεγάλων συμφερόντων, που έχουν υψώσει με τα χρόνια ένα ανυπέρβλητο φράγμα στις μεταρρυθμίσεις.
*Με τις αυτοδύναμες κυβερνήσεις που εκλέγονται χάρη στα πλειοψηφικά εκλογικά συστήματα το κόμμα αποκτά παντοδυναμία ελέγχου όχι μόνο πάνω στην κυβέρνηση αλλά και στα συνδικάτα και στις ομάδες συμφερόντων που μέσω του κόμματος «επικοινωνούν» με την εξουσία. Ο ρόλος του Κοινοβουλίου υποβαθμίζεται, καθώς οι βουλευτές υποτάσσονται «τυφλά» στην κομματική πειθαρχία. Μόνος στόχος είναι να διατηρείται η κοινοβουλευτική πλειοψηφία και το κόμμα να παραμένει στην εξουσία.
*Τα μικρότερα κόμματα δεν έχουν δυνατότητα επηρεασμού του νομοθετικού έργου και περιορίζονται σε ρόλο θεατή, παρατηρητή και σχολιαστή.
*Οι διαφορετικές κοινωνικές δυνάμεις εγκλωβίζονται σε πολυσυλλεκτικά κόμματα, χωρίς τη δυνατότητα πολιτικής έκφρασης. Φιλελεύθεροι και κρατιστές μαζί στο ίδιο κόμμα, όπως και οι φοροφυγάδες μαζί με τους χαμηλόμισθους μισθωτούς.
*Τα αποτελέσματα τα ζούμε τα τελευταία χρόνια: Το πολιτικό κόστος για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις οδηγεί σε «ακινησία» τις κυβερνήσεις, οι οποίες δεν θέλουν, αλλά κι αν θέλουν δεν αποτολμούν, να αντιμετωπίσουν το πολιτικό κόστος.
Πλέον, τα μεγάλα δομικά προβλήματα ήρθαν με ένταση στο προσκήνιο: είναι σαφές ότι ισχυρή στο εξής δεν θα είναι μια κυβέρνηση επειδή είναι αυτοδύναμη, αλλά επειδή -και εφόσον- καταφέρει να επιτύχει τη συνεννόηση και τη συναίνεση μεταξύ των διαφορετικών κοινωνικών ομάδων για να αλλάξει τα πράγματα.
Προϋπόθεση για να αντιμετωπιστούν τα οξύτατα οικονομικά προβλήματα είναι να γίνουν ριζικές τομές, να θιγούν προνόμια, να ανατραπούν καταστάσεις. Και για να γίνουν όλα αυτά πρέπει να εξασφαλιστούν νέοι πολιτικοί συσχετισμοί και κομματικές συμμαχίες.
Και τα μικρότερα κόμματα πρέπει να εμπλακούν στη διαχείριση της εξουσίας, ώστε να «υποχρεωθούν» και αυτά να διατυπώσουν συγκεκριμένες και πραγματιστικές προτάσεις.
Του Γ. Χ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 4/10/2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου