Edito 380 Φώτης Γεωργελές

Το 2000 δανειστήκαμε 1,5 δις ευρώ. Το 2009 χρειαστήκαμε 35 δισεκατομμύρια. Μόνο την καταστροφική διετία 2008-09, μπήκαμε μέσα 60 δις. Δεν χρειάζεται τίποτε άλλο ένας άνθρωπος για να καταλάβει πώς καταφέραμε να εκτροχιάσουμε μια χώρα μέσα σε λίγα χρόνια.
Από τα 36 δις έλλειμμα του 2009, τα 24 δις ήταν πρωτογενές έλλειμμα, χωρίς τους τόκους. Δεν είναι αλήθεια ότι δανειζόμαστε για να πληρώσουμε τους τοκογλύφους. Δανειζόμαστε ακόμα για να πληρώσουμε τις ανάγκες μας.
Όταν οι ανάγκες δανεισμού έγιναν υπέρογκες, σταμάτησαν να μας δανείζουν. Εύλογα, το χρέος δεν ήταν πια βιώσιμο. Μας ανέλαβαν τα κράτη, η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο υπόλοιπος κόσμος μέσω του ΔΝΤ. Από την πρώτη στιγμή η συμφωνία ήταν γνωστή. Ανέλαβαν το χρέος κουτσά στραβά να το ρυθμίσουν. Στραβά, κυρίως. Μείωσαν τα επιτόκια, επιμήκυναν τη διάρκεια και στο τέλος διέγραψαν ένα μεγάλο μέρος. Αλλά όλα με καθυστερήσεις, διχογνωμίες, πισωγυρίσματα, που διαιώνιζαν τη νευρικότητα και υπονόμευαν την επιστροφή στην ομαλότητα. Και ανέλαβαν για ένα μικρό ακόμα διάστημα να πληρώνουν τα ελλείμματά μας για να μη βρεθεί η χώρα σε κατάσταση ξαφνικού σοκ. Το διάστημα αυτό, όπως είχε προλεχθεί, φτάνει στο τέλος του. Δεν μπορούμε να έχουμε άλλα πρωτογενή ελλείμματα γιατί κανείς δεν μας δανείζει.
Αυτό είναι το πρώτο κρυμμένο γεγονός που προκαλεί τον τελευταίο καιρό την κατάρρευση ενός πολιτικού συστήματος το οποίο στηριζόταν μόνο στη διανομή πλούτου μέσω πελατειακών σχέσεων με τους κομματικούς του πελάτες. Μέχρι τώρα έκρυβαν ότι η πραγματικότητα επιβάλλει τις μειώσεις. Δεν μπορούσαν να το πουν και τα έριχναν στους «ξένους». Από δω και πέρα θα γίνεται όλο και πιο καθαρό ότι το θέμα είναι «ποιες μειώσεις». Είναι η πολιτική επιλογή. Αυτό είναι το δεύτερο κρυμμένο γεγονός που το πελατειακό σύστημα προσπαθεί να αποκρύψει. Ότι αυτά τα 2,5 χρόνια διεξάγεται ένας κανονικός κοινωνικός πόλεμος. Ότι το σύστημα εξουσίας προσπαθεί να μεταφέρει τα βάρη της χρεοκοπίας στους ίδιους που τα πλήρωναν και πριν απ’ αυτήν. Και για να το επιτύχει αυτό εφηύρε τον «εξωτερικό εχθρό», τους ξένους που μας «επιβάλλουν». Τα κόμματα εξουσίας «αντιστέκονται» στις τρόικες και η Αριστερά, η εναλλακτική εκδοχή του πελατειακού κράτους, υπερθεματίζει και ζητάει ακόμα μεγαλύτερη αντίσταση, έτσι ώστε να μη θιγεί καμία δομή απ’ αυτές που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία.
Ο Λουκάς Παπαδήμος στη Βουλή είπε ότι αυτά τα δύο χρόνια επιτύχαμε ένα θαύμα, μειώσαμε τα δικά μας ελλείμματα από 24 δις σε 5,2. Αυτό είναι και το μόνο ελπιδοφόρο γεγονός αυτής της οδυνηρής περιόδου. Είναι όμως η μισή αλήθεια. Γιατί αυτό που έπρεπε να κάνουμε για να μειωθούν τα ελλείμματα ήταν η μείωση της σπατάλης και της λεηλασίας στο δημόσιο τομέα αφενός και οι διαρθρωτικές αλλαγές που θα έβαζαν την οικονομία σε μια πιο υγιή επανεκκίνηση αφετέρου. Και στους δυο τομείς, το σύστημα εξουσίας αντιστάθηκε λυσσασμένα για να μη χάσει τα προνόμιά του. Η φούσκα υπερίσχυσε των μεταρρυθμίσεων. Οι μειώσεις του ελλείμματος επετεύχθησαν με εισπρακτικά μέτρα, με φορολογία, μειώσεις μισθών και συντάξεων. Πράγμα που βαθαίνει την ύφεση και αυξάνει τη διάρκειά της. Μπαίνουμε στον 5ο χρόνο ύφεσης όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά γιατί το πελατειακό κράτος αντιστέκεται λυσσαλέα στην προοπτική να χάσει τα προνόμιά του. Γι’ αυτό και οι αντιστάσεις στα μέτρα πάντα έχουν μια ορισμένη στόχευση: Όχι άλλου είδους μέτρα, όχι άλλη πολιτική, αλλά καταψήφιση του μνημονίου, αποσύνδεση από την Ευρώπη, βαλκανιοποίηση. Χρεοκοπία, αρκεί να μη θιγεί το σύστημα εξουσίας.
Στην πρόσφατη ψήφιση στη Βουλή της νέας δανειακής σύμβασης, που σημειωτέον μειώνει το χρέος αντί να το αυξάνει, υπουργοί παραιτήθηκαν, βουλευτές παραιτήθηκαν, κόμματα ψήφισαν όχι. Γιατί αυτοί οι καλοί άνθρωποι δεν παραιτήθηκαν όταν από τα περσινά βεβαιωμένα πρόστιμα της εφορίας εισέπραξαν μόνο το 1/100; Γιατί δεν παραιτήθηκαν όταν έκαναν 2,5 χρόνια να βρουν ότι 63.500 συντάξεις εισπράττονται από νεκρούς; Γιατί δεν παραιτήθηκαν όταν δεν έκλειναν κανέναν από τους χιλιάδες άχρηστους οργανισμούς; Γιατί τα 70 ακίνητα που πριν λίγα χρόνια θα χάριζαν στις κυπριακές off shore της μονής Βατοπεδίου, δεν τα πούλαγαν τώρα για να μην κόψουν τις επικουρικές; Γιατί έκαναν κινήματα «δεν πληρώνω» αντί να κάνουν κινήματα διαμαρτυρίας απέναντι σ’ αυτούς που δεν πληρώνουν; Γιατί δεν παραιτούνταν όταν δεν προχωρούσε η ηλεκτρονική συνταγογράφηση; Γιατί δεν ζητούσαν να κλείσουν τα 260 άχρηστα στρατόπεδα στο εσωτερικό της χώρας; Γιατί εμποδίζουν τις εξετάσεις για την πρόσληψη των 1.000 ελεγκτών εφοριακών υποθέσεων;
Γιατί κανείς δεν θέλει να κάνει καμία αλλαγή που θίγει το χρεοκοπημένο σύστημα. Κανείς δεν θέλει να πει τίποτα δυσάρεστο, κρύβονται πίσω από ανεργίες και μειώσεις μισθών για να μην πουν ότι δεν θέλουν να κάνουν τίποτα. Ποιος μας εμπόδισε να κάνουμε επιλογές; Είναι κανένας Έλληνας που δεν ξέρει για τη λεηλασία και τη σπατάλη στο κράτος; Γιατί δεν μείωσαν τα ελλείμματα αλλιώς; Αν δεν χρειάζεσαι δανεικά για να ζήσεις, ποιος μπορεί να σου επιβάλλει τι να κάνεις;
Πίσω από τον «αντιμνημονιακό αγώνα» κρύβεται η υπεράσπιση της ακινησίας. Έχουμε πολλές επιλογές, μόνο που κάνουμε τις λάθος. Η πρόσφατη εμπλοκή στα τελευταία 600 εκ. που έλειπαν, έδωσε μια εικόνα. Είναι καλό να κοιτάς τους αριθμούς, λένε αλήθειες πολύ αποκαλυπτικές. 45 εκ. είναι το όφελος από τις μειώσεις των κύριων συντάξεων. Λίγο περισσότερα από όσα εξοικονομούνται από την κατάργηση μιας θέσης αντιδημάρχου από τις πολλές, δηλαδή 550 αντιδήμαρχοι σ’ όλη την Ελλάδα. Οι περικοπές στις «εκλογικές και καταναλωτικές δαπάνες» εξοικονομούν 5 φορές όσο το κόψιμο των συντάξεων. 23 εκατομμύρια είναι το εκλογικό επίδομα μόνο στο Υπουργείο Εσωτερικών, σύνολο 97.000 Δ.Υ. παίρνουν εκλογικό επίδομα. Περιθώρια υπάρχουν, το θέμα είναι τι κόβεις. Την ίδια μέρα, σε μια εφημερίδα, διαβάζω τα παρακάτω νούμερα: 51,5 εκ. η υπεξαίρεση στον Δήμο Θεσσαλονίκης, 60 εκ. η απάτη με το ΦΠΑ στην Β. Ελλάδα, 3 εκ. υπερτιμολογήσεις στο νοσοκομείο Έδεσσας, πάνω από 70 εκ. οι ζημιές από το κάψιμο της Αθήνας την προηγούμενη Κυριακή…
Το δίλημμα μνημόνιο-αντιμνημόνιο είναι το λάθος δίλημμα, είναι πλαστό, παραπλανητικό, επικίνδυνο. Χωρίζει τους πολίτες σε ψεύτικα στρατόπεδα: Θα αρνηθούμε το μνημόνιο με αποτέλεσμα τη βαλκανιοποίηση της Ελλάδας ή θα αποδεχτούμε μια μίζερη προσαρμογή, αδιέξοδων συνεχών εισπρακτικών μέτρων;
Το πραγματικό δίλημμα όμως είναι, αλλάζουμε την Ελλάδα ή προσπαθούμε να διασώσουμε το χρεοκοπημένο σύστημα;