«Συνεχίστε τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις χωρίς δισταγμό, μειώστε τις περιττές δημόσιες δαπάνες, απλοποιήστε το φορολογικό σύστημα». Αυτή είναι η συμβουλή του δισεκατομμυριούχου επενδυτή Τζορτζ Σόρος για την Ελλάδα, την οποία μάλιστα επαναλαμβάνει δις στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ». Αν και κατανοεί το αίσθημα απαισιοδοξίας που αισθάνθηκε διάχυτο κατά το πρόσφατο ταξίδι - αστραπή που έκανε στην Αθήνα, εκτιμά ότι δεν υπάρχει λιγότερο επώδυνος δρόμος για την έξοδο από την κρίση από αυτόν που ακολουθεί η ελληνική κυβέρνηση.
Σε ερώτηση για το αν προτείνει την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, διευκρινίζει ότι πιστεύει στην ανάγκη ενός ηπιότερου «ανασχεδιασμού» (reprofiling) του χρέους, με διατήρηση της ονομαστικής αξίας των ελληνικών ομολόγων, μείωση του επιτοκίου και επιμήκυνση της λήξης τους. Ο κ. Σόρος αναγνωρίζει επίσης την ανάγκη μιας επικοινωνιακής εκστρατείας για να πεισθεί η Γερμανία προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά και της δημιουργίας αισθήματος κοινωνικής δικαιοσύνης στο εσωτερικό της χώρας. Οπως λέει χαρακτηριστικά, «το γράμμα του νόμου εφαρμόζεται χωρίς ευνοιοκρατία και η διαφθορά τιμωρείται».
Ο Τζορτζ Σόρος ήλθε στην Αθήνα την περασμένη Κυριακή έχοντας ως στόχο, όπως λέει ο ίδιος, να βοηθήσει την ελληνική κυβέρνηση σε μια κρίσιμη φάση, όπου ενδεχομένως θα ληφθούν σοβαρές αποφάσεις. Ο Σόρος ήταν προσκεκλημένος του διεθνούς επενδυτή Στέλιου Ζαββού και την Κυριακή το βράδυ μίλησε σε κλειστό δείπνο, παρουσία επιχειρηματιών, τραπεζιτών και του υπουργού Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου. Σε αυτό το δείπνο εξέφρασε την υποστήριξή του στο δύσκολο, όπως είπε, έργο της κυβέρνησης και κάλεσε την Ευρώπη να βοηθήσει την Ελλάδα με απτούς τρόπους.
Την επόμενη ημέρα, ο κ. Σόρος συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό στο γραφείο του στη Βουλή παρουσία και του κ. Παπακωνσταντίνου. Η επίσκεψή του προκάλεσε απορίες. Από το περιβάλλον του δηλώνεται ότι ο ίδιος «δεν έχει στην κατοχή του CDS για την Ελλάδα», ότι δηλαδή δεν έχει κερδοσκοπήσει εις βάρος της χώρας και συνεπώς, δεν θα έχει οφέλη από μια πιθανή αναδιάρθρωση που θα οδηγούσε στην είσπραξη των CDS από διάφορα funds.
Ο κ. Σόρος είναι, πάντως, ένας ισχυρός «παίκτης» και γκουρού των αγορών, ο οποίος συναντιέται τακτικά με Ευρωπαίους ηγέτες και συζητάει τα θέματα της κρίσης του ευρώ. Η πρότασή του για την «ήπια αναδιάρθρωση», δηλαδή «ανασχεδιασμό» (reprofiling) του χρέους, αποτελεί, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το επικρατέστερο σενάριο αυτή τη στιγμή, παρά το γεγονός ότι η ΕΚΤ και το ΔΝΤ το είχαν απορρίψει αρχικώς. To πλήρες κείμενο της συνέντευξής του έχει ως εξής:
– Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας ύστερα από την επίσκεψή σας στην Αθήνα; Η ελληνική κοινή γνώμη και το επιχειρηματικό κατεστημένο φαίνονται να έχουν περιπέσει σε ένα βαθύ αίσθημα απαισιοδοξίας. Πώς μπορεί η χώρα να το υπερβεί αυτό, όταν αισθάνεται τις επιπτώσεις μιας διευρυνόμενης ύφεσης και το υπέρογκο βάρος του χρέους;
– Θα συμφωνούσα ότι αισθάνθηκα ένα κλίμα απαισιοδοξίας. Είναι αρκετά δικαιολογημένο, διότι η Ευρώπη και ιδιαίτερα η Ελλάδα βρίσκονται εν τω μέσω μιας πρωτοφανούς κρίσης. Η κυβέρνηση βρίσκεται στον σωστό δρόμο, αλλά η πρόοδος είναι αργή. Ολες οι άλλες εναλλακτικές λύσεις θα ήταν πιο επώδυνες. Η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, να μειώσει τις υπερβολικές δημόσιες δαπάνες, να απλοποιήσει τον φορολογικό κώδικα και τη συλλογή των φόρων και να διευρύνει τη φορολογική βάση ώστε να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα. Και ύστερα από έναν ομαλό ανασχεδιασμό (reprofiling) του δημοσίου χρέους θα μπορούσε τελικά να προσελκύσει ξένες επενδύσεις και θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
– Θα έπρεπε η Ευρώπη να βοηθήσει την Ελλάδα ως προς αυτό; Πώς;
– Η Ευρώπη μπορεί να βοηθήσει μειώνοντας τα επιτόκια αυτού του δανειακού βάρους, διευρύνοντας τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) ώστε να περιλαμβάνει εγγυήσεις για το τραπεζικό σύστημα, καθώς και για τον δανεισμό των κυβερνήσεων. Η Γερμανία είναι η ηγετική οικονομία και ο μεγαλύτερος πιστωτής, πρέπει να υποστηρίξει την ευρωπαϊκή σταθερότητα. Δυστυχώς, οι Γερμανοί πολιτικοί κάποιες φορές καθυστερούν να δώσουν τις αρμόζουσες απαντήσεις λόγω τοπικών πολιτικών υπολογισμών. Καταλήγουν να κάνουν τις σωστές κινήσεις, αλλά αργότερα και με μεγαλύτερο κόστος.
– Θα μπορούσε αυτού του είδους η βοήθεια να θεωρηθεί «δώρο» προς τους Ελληνες; Τι χρειάζεται να κάνει η ελληνική κυβέρνηση για να διαλύσει αυτήν την εντύπωση του «δωρεάν γεύματος»;
– Χρειάζεται να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις χωρίς δισταγμό και να μειώσει το έλλειμμα. Επίσης, δεν θα απέρριπτα μια επικοινωνιακή εκστρατεία στη Γερμανία, που θα παρουσίαζε τα επιτεύγματα και θα άλλαζε το στερεότυπο των Ελλήνων που φοροδιαφεύγουν και συνταξιοδοτούνται στα εξήντα έτη.
– Εχετε κάνει λόγο για την αναπόδραστη ανάγκη μιας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Γιατί υποστηρίζετε αυτήν την ιδέα; Μιλάτε για έναν ανασχεδιασμό ή για πλήρη αναδιάρθρωση, τύπου «κουρέματος»;
– Η λύση του «κουρέματος» των ομολόγων θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα για το τραπεζικό σύστημα που θα μπορούσε να δημιουργήσει την ανάγκη ανακεφαλαιοποίησής του από το ΕSM. Ο ανασχεδιασμός του χρέους φαίνεται μια πιο προσεκτική προσέγγιση, για την οποία χρειάζονται τρία βήματα: η ονομαστική αξία των ομολόγων θα πρέπει να μείνει η ίδια, η ωρίμασή τους να επιμηκυνθεί κατά περισσότερο από δέκα χρόνια και το επιτόκιο να μειωθεί πιο κοντά στο 3%.
– Θα μπορούσε κάτι τέτοιο να έχει καταστροφικές συνέπειες για ευρωπαϊκές και, φυσικά, ελληνικές τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία;
– Θα μπορούσε να γίνει πολύ προβληματικό, με απρόβλεπτες παρενέργειες. Αυτός είναι ο λόγος που προτείνω την επέκταση των λειτουργιών του ESM.
– Πώς και πότε θα μπορούσε η Ελλάδα να έχει και πάλι πρόσβαση στις διεθνείς κεφαλαιαγορές;
– Οχι τόσο αργά όσο αν η Γερμανία επιμείνει να συμπεριλάβει τη Ρήτρα Συλλογικής Δράσης και αρνείται τον ανασχεδιασμό του ανεξόφλητου χρέους.
– Βλέπετε προοπτικές για κάποια σοβαρή διεθνή επένδυση στην Ελλάδα επί του παρόντος;
– Ναι, πιστεύω ότι η κυβέρνηση θα έπρεπε να αναζητεί δυναμικά ξένες άμεσες επενδύσεις, αυτό είναι ένα πρώτο καλό βήμα για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων. Σήμερα η Κίνα και το Κατάρ θα μπορούσαν να αποτελούν καλές προοπτικές, ιδιαίτερα στον κλάδο των ακινήτων, με δεδομένο ότι οι τιμές έχουν υποχωρήσει σε πιο ρεαλιστικά επίπεδα.
– Ποια είναι η συμβουλή σας στον πρωθυπουργό και συνολικά στους Ελληνες αυτή τη στιγμή;
– Συνεχίστε τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις χωρίς δισταγμό, μειώστε τις περιττές δημόσιες δαπάνες, απλοποιήστε το φορολογικό σύστημα. Δημιουργήστε ένα αίσθημα κοινωνικής δικαιοσύνης, ότι το γράμμα του νόμου εφαρμόζεται χωρίς ευνοιοκρατία και ότι η διαφθορά τιμωρείται. Ετσι, η προοπτική της κοινωνικής αναταραχής θα μπορούσε να αποφευχθεί. Και πιο σημαντικό, επικοινωνήστε ξεκάθαρα στον λαό ποιες είναι οι επιλογές: ή μεταρρυθμίζουμε και επιτυγχάνουμε εργαζόμενοι στο πλαίσιο της Ευρωζώνης ή η εναλλακτική είναι να απορρίψουμε τη Συνθήκη, να χρεοκοπήσουμε και να επιστρέψουμε στη δραχμή. Αυτό θα ήταν καταστροφικό. Η σωστή λύση είναι οπωσδήποτε προφανής και οι Ελληνες σίγουρα μπορούν να επιλέξουν με σοφία.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 7-4-2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου