Η καθιέρωση του ευρώ πριν από μια δεκαετία ήταν μια περισσότερο πολιτική παρά νομισματική ή οικονομική απόφαση. Ο διάσημος οικονομολόγος Milton Friedman, είχε δηλώσει τότε, πως αν και στην αρχή ήταν απαισιόδοξος για τη μελλοντική πορεία του ευρώ, στη συνέχεια άλλαξε γνώμη όταν είδε τη πειθαρχία με την οποία προσπάθησαν οι διάφορες χώρες να πετύχουν τους όρους ένταξής τους στη νέα νομισματική ένωση.
Σήμερα όμως το ευρώ κινδυνεύει. Και ένας βασικός λόγος για αυτό είναι η κρίση που μαστίζει την Ελλάδα. Αν η Ελλάδα δεν μπορέσει να την ξεπεράσει, κινδυνεύει με διάλυση ολόκληρη η ευρωζώνη, ή έστω με σοβαρό πληθωρισμό.
Τα προβλήματα του ευρωπαϊκού νομίσματος επηρεάζουν ολόκληρο το πλανήτη. Καλώς ή κακώς, το νόμισμα χρησιμοποιείται από 350 εκατομμύρια Ευρωπαίων πολιτών. Η ευρωζώνη αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στο κόσμο. Με τουλάχιστον 800 δισ. ευρώ σε παγκόσμια κυκλοφορία, το νόμισμα μας είναι πολύ πιο διαδεδομένο και από το αμερικανικό δολάριο. Ας μη ξεχνάμε πως είναι και ισχυρότερο από το δολάριο, τη βρετανική λίρα, αλλά και πολλά άλλα νομίσματα. Αυτό είναι και ένας λόγος που συνετέλεσε στην ελληνική κατάρρευση. Ο τουρισμός μας αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή εσόδων. Για τους τουρίστες όμως που προέρχονται από χώρες εκτός ευρωζώνης (συμπεριλαμβανομένων των Άγγλων), οι διακοπές στη Ελλάδα δεν συμφέρουν πια.
Με την Ελλάδα να αντιμετωπίζει ακόμη και το ενδεχόμενο πτώχευσης, η αξία του ευρώ όλο και διολισθαίνει. Και μαζί με αυτό διολισθαίνει και η κοινή ευρωπαϊκή ταυτότητα. Δεν είναι τυχαίο που οι Γερμανοί πολίτες αντιτίθενται στην οικονομική διάσωση της χώρας μας. Η οικονομία τους έχει σημειώσει και αυτή μια σημαντική πτώση, με αποτέλεσμα οι Γερμανοί να μην είναι ιδιαίτερα ενθουσιώδεις απέναντι σε ασθενείς οικονομικούς συμμάχους όπως εμείς, η Ρουμανία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, και η Ιρλανδία. Εμάς ειδικά μας απεχθάνονται, καθώς είναι πλέον κοινό μυστικό ότι οι κυβερνήσεις μας μαγείρευαν επί χρόνια τα οικονομικά στοιχεία της χώρας και σε καμία περίπτωση δεν μπόρεσαν ή δεν προσπάθησαν να μειώσουν το πελώριο έλλειμμα του προϋπολογισμού. Πολλοί αμφιβάλλουν ακόμη και τώρα, που η απειλητική σκιά του ΔΝΤ έκανε εμφανή την παρουσία της στη χώρα μας. Είμαστε γνωστοί τόσο ως παπατζήδες, όσο και ως βολεψάκηδες. Και όχι άδικα.
Η απροθυμία πολλών Ευρωπαίων να μας βοηθήσουν είναι κατανοητή. Η ευρωζώνη αντιμετωπίζει ποσοστά ανεργίας της τάξης του 10%, τη μεγαλύτερη εδώ και δέκα χρόνια. Σύμφωνα όμως με τους όρους της ΕΕ (άρθρο 122 της Σύμβασης), την Ελλάδα θα πρέπει να τη βοηθήσουν και οι 27 χώρες που απαρτίζουν την Ένωση και όχι μόνο οι 16 της ευρωζώνης. Έτσι και η Βρετανία είναι υποχρεωμένη να βοηθήσει, αν και συνειδητά αντιτίθεται στην νομισματική ένωση στην οποία και δεν συμμετέχει. Οι Βρετανοί ανησυχούν πως αν η χώρα μας, που αντιπροσωπεύει μόλις το 3% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, διασωθεί, τότε και οι άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία , θα ζητήσουν την ίδια μεταχείριση. Έτσι λοιπόν φοβούνται πως τελικά η χώρα τους θα αναγκαστεί να ξοδέψει περί τα 50 δισεκατομμύρια λίρες, που τις έχει ανάγκη, για να σώσει ένα νόμισμα στο οποίο η ίδια δεν πίστεψε ποτέ.
Πολλοί δικοί μας (πολιτικοί και μη) πιστεύουν πως η μόνη λύση είναι η έξοδος της χώρας μας από τη ευρωζώνη και η άμεση επαναφορά της δραχμής. Αυτό θα επιτρέψει την υποτίμηση της, έτσι ώστε να τονωθούν οι εξαγωγές και η οικονομική μας ανάπτυξη. Και απ`ότι φαίνεται, αρκετοί είναι και οι Ευρωπαίοι που συμφωνούν με μια τέτοια δρομολόγηση. Ακόμη και στελέχη της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας. Σε βρετανικές εφημερίδες όπως την Daily Telegraph, έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς πληροφορίες που θέλουν την ΕΚΤ να επεξεργάζεται το νομικό υπόβαθρο μιας τυχόν αποχώρησης της χώρας μας από την ευρωζώνη ή ακόμη και τη πλήρη διάλυσή της. Το πρόβλημα όμως, που πολλοί αγνοούν ή που αρνούνται να πουν, είναι πως ένα κράτος μέλος της ΕΕ δεν μπορεί να αποχωρήσει από την ευρωζώνη χωρίς να βγει και από την ΕΕ. Εκτός από τη Βρετανία και τη Δανία που φρόντισαν εγκαίρως να εξασφαλίσουν την επιλογή της αποχώρησής τους από την ΕΕ.
Το πιο πιθανό όμως σενάριο είναι πως τόσο οι Βρετανοί όσο και οι διστακτικοί Γερμανοί, στο τέλος θα κατεβάσουν τους ανθελληνικούς τόνους, και θα στηρίξουν (έστω με μισή καρδιά) την Ελλάδα, λόγω του ευρώ. Οι δε Γερμανοί μάλιστα, είναι πολύ πιθανό να μας αναλάβουν ως οικονομικοί κηδεμόνες εφ` όρου ζωής, όπως ανέλαβαν κάποτε και την οικονομικά καθυστερημένη ανατολική Γερμανία. Για το δικό τους καλό. Όλα εξαρτώνται από τη πολιτική βούληση των Ευρωπαίων στο πως θέλουν να συνεχίσει το ευρώ. Ως μια συγκολλητική ουσία στη πορεία μιας ενιαίας Ευρώπης, ή απλά σαν ένα ακόμη νόμισμα που είναι αδιάφορο αν θα επιβιώσει ή μη; Ο χρόνος θα δείξει. Άρα στην ουσία, μιλάμε για μια πολιτική και πάλι απόφαση. Όχι οικονομική ή νομισματική. Συνεπώς ο «σώφρων» Milton Friedman είχε από την αρχή δίκιο. Και να μη ξεχνάμε πως όπως έχει δείξει η ιστορία, όταν οι πολιτικοί αναλαμβάνουν να λύσουν τεχνοκρατικά προβλήματα, το αποτέλεσμα συνήθως είναι καταστροφικό.
Strange Attractor
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου