Σάββατο 31 Οκτωβρίου 2009

Η δημοκρατία του ενός

Η εκλογή του αρχηγού από το «λαό» υπονομεύει τα κόμματα

Κεντρικό ζήτημα στον εσωκομματικό ανταγωνισμό της Νέας Δημοκρατίας αναδεικνύεται το μέγεθος του εκλογικού σώματος που θα κληθεί να αποφασίσει για τον διάδοχο του κ. Καραμανλή.

Στην αρχή οι υποψήφιοι υποχρεώθηκαν να ομολογήσουν ότι πρέπει να παραβιαστεί το καταστατικό του κόμματος. Ο απερχόμενος πρόεδρος αναγκάστηκε να αλλάξει την αρχική απόφασή του για να αποκτήσει η προτεινόμενη διαδικασία κάποια νομιμοποίηση. Στη συνέχεια οι υποψήφιοι συμφώνησαν ότι θα επιτραπεί μέχρι την τελευταία στιγμή εγγραφή μελών, ενώ πριν από λίγες μέρες προτάθηκε από έναν υποψήφιο να επεκταθεί το δικαίωμα ψήφου και στους φίλους του κόμματος. Και όλα αυτά, κάτω από το βάρος της ανάλογης διαδικασίας που είχε εφαρμοστεί στο ΠΑΣΟΚ με την εκλογή του σημερινού πρωθυπουργού.

Κανείς δεν τολμά να αμφισβητήσει αυτή τη διαδικασία. Θα δεχτεί αμέσως τους μύδρους όχι μόνο των συνυποψηφίων του αλλά και των περισσότερων τηλεπαρουσιαστών, οι οποίοι πρώτοι επέμειναν στο δόγμα «όσο περισσότεροι τόσο καλύτερα».

Αλλά αυτός ο τρόπος εκλογής αρχηγού, ο οποίος τείνει να θεσμοποιηθεί στα δύο μεγάλα κόμματα, δεν έχει καμιά σχέση με το αίτημα της εσωκομματικής δημοκρατίας. Η εκλογή από το «λαό της παράταξης» μπορεί να ηχεί ωραία στ' αυτιά, αλλά δεν έχει καμιά σχέση με τον κοινοβουλευτισμό, την αντιπροσωπευτική ή την άμεση δημοκρατία και τη δημοκρατική συγκρότηση των κομμάτων που προβλέπεται ακόμα και από το Σύνταγμα.

Η νομιμοποίηση του αρχηγού από ένα σώμα εκλογέων το οποίο συνέρχεται μόνο στιγμιαία, τη μέρα της εκλογής, και στη συνέχεια εξαφανίζεται, μπορεί να του δίνει πολιτική ισχύ, μπορεί να ικανοποιεί τις ανάγκες της τηλεοπτικής του καθιέρωσης, αλλά ισοδυναμεί με αυτοδιάλυση του κόμματος, εφόσον ο αρχηγός αυτονομείται απ' αυτό, με αποτέλεσμα όλες οι κομματικές εξουσίες να πηγάζουν πλέον από αυτόν και όχι από την κομματική βάση.

Οι υποστηρικτές του νέου τρόπου εκλογής επικαλούνται την εφαρμογή του μέτρου ακόμα και από κόμματα της ευρωπαϊκής Αριστεράς με δημοκρατική παράδοση, όπως το Δημοκρατικό Κόμμα της Ιταλίας, όμως κι εκεί το μέτρο εφαρμόστηκε ως αντίδοτο της μεγάλης κρίσης του κόμματος, ενώ και ο νέος αρχηγός που εκλέχτηκε πριν από λίγες μέρες το πρώτο που βιάστηκε να πει απολογητικά είναι ότι δεν θα το παίξει «το μόνο αφεντικό του κόμματος».

Κακά τα ψέματα. Η προσφυγή στο «λαό της παράταξης» σημαίνει ότι τα στελέχη της έχουν παραδεχτεί ότι το κόμμα είναι πλέον ανενεργό. Στο παρελθόν έχει εφαρμοστεί αυτός ο τρόπος εκλογής από τα πιο αντιδημοκρατικά και αντικοινοβουλευτικά κόμματα.

Ο ίδιος ο Χίτλερ προτείνει «να εκλέγεται μόνο ο αρχηγός του κόμματος από το σύνολο των μελών» έτσι ώστε «όλες οι εντολές να είναι δικές του και να μην εξαρτάται από κανέναν» («Ο αγών μου», μτφρ. Δ.Π. Κωστελένος, εκδ. Ζάρβανος, Αθήνα 1961, σ. 334).

Η υιοθέτηση του τρόπου αυτού εκλογής, κάτω από το πρόσχημα της απόλυτης δημοκρατίας, καταλήγει στην ανεξέλεγκτη επιβολή του ενός και κυρίως υπονομεύει κάθε προσπάθεια δημοκρατικής οργάνωσης των κομμάτων.
ΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 31/10/2009

Δεν υπάρχουν σχόλια: